Ocenianie kształtujące w OSKT
20/03/2016O tym, czym jest ocenianie kształtujące i jego roli w Ogólnopolskim Sprawdzianie Kompetencji Trzecioklasisty z Operonem, opowiedziała ekspertka Sabina Furgoł*.
Ocenianie kształtujące
Szczególnie istotny w ocenianiu kształtującym jest kompleksowy sposób planowania procesu edukacyjnego, tak by był przyjazny dla ucznia oraz zgodny z biologicznymi i psychologicznymi procesami uczenia się. Ocenianie kształtujące to całościowa strategia pedagogiczna, na którą składa się zespół działań pedagogicznych sprzyjających motywacji ucznia do uczenia się oraz szybszej nauce. Chodzi o to, by:
– pokazać uczniowi, dlaczego ma się uczyć, gdyż to motywuje go do dalszej pracy;
– zorganizować naukę poprzez działanie i we współpracy z innymi;
– udzielać uczniowi informacji zwrotnych, by wiedział, jakie postępy robi, oraz samodzielnie planował dalszą naukę.
Ważne, by uczeń otrzymywał zindywidualizowaną informację zwrotną, kluczową dla własnego procesu uczenia się, a nie dla całej klasy czy innego zespołu uczniów. Taka informacja powinna zawierać elementy opisujące: co uczeń zrobił dobrze, co powinien poprawić, jak ma to poprawić oraz jak ma dalej pracować. To cenniejsze dla ucznia, nauczyciela i rodziców niż liczba punktów czy stopień ze sprawdzianu, ponieważ motywuje ucznia do dalszego rozwoju.
Dlatego ocena opisowa w edukacji wczesnoszkolnej formułowana na wzór informacji zwrotnej jest nazywana oceną rozwojową.
Ogólnopolski Sprawdzian Kompetencji Trzecioklasisty z Operonem
Przy przeprowadzaniu sprawdzianu wśród uczniów klas trzecich szkoły podstawowej trzeba pamiętać, że wyniki mają być interpretowane w kontekście działania szkoły. Nie są podstawą do wydawania opinii czy podejmowania ważnych decyzji.
Zadania w arkuszu OSKT są zgodne z podstawą programową, ale może się zdarzyć, że dane zagadnienie nie zostało jeszcze zrealizowane na zajęciach z uczniami. Taką sytuację nauczyciel powinien uwzględnić w punktacji. Należy też pamiętać, że obecnie test piszą uczniowie, którzy zaczynali naukę w szkole jako 6- lub 7-latki. Ich wyników nie można bezpośrednio ze sobą porównywać. Podobnych sytuacji, w których nauczyciel powinien zachować czujność, może być więcej.
Dobrym kierunkiem, w którym rozwinęła się koncepcja OSKT, jest propozycja przekazywania uczniom i rodzicom wyników testu w formie listów do ucznia i rodzica. List do ucznia jest sformułowany na podstawie schematu informacji zwrotnej strategii oceniania kształtującego. Wskazuje na to, co dany uczeń w zadaniach testowych wykonał poprawnie, co wymaga poprawy, zawiera wskazówki, jak poprawić niedociągnięcia oraz w jaki sposób dalej się uczyć, by doskonalić swoje umiejętności.
Taki sposób informowania ucznia i rodzica o wynikach OSKT nadaje sprawdzianowi szczególnie istotny wymiar.
*Sabina Furgoł – polonistka, egzaminatorka zewnętrzna, ewaluatorka, nauczycielka konsultantka, wykładowczyni, trenerka, ekspertka Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, autorka wielu kursów internetowych Operonu.