Instytut Badań Edukacyjnych udostępnił nauczycielom trzy części informatora, który pomoże zastosować w praktyce przepisy rozporządzenia zmieniającego zasady zadawania prac domowych. Materiały są przeznaczone dla nauczycieli i dyrektorów szkół na wszystkich etapach edukacyjnych: dla klas I–III, klas IV–VIII, a wkrótce będzie można pobrać także informator dla szkół ponadpodstawowych.

Przestawienie akcentu na samodzielne uczenie się nie oznacza całkowitego braku prac domowych. Wskazuje za to na konieczność zmian w ich stosowaniu. (…) W długofalowej perspektywie zmiany mają stopniowo przygotować uczniów do przejmowania odpowiedzialności za proces kształcenia się (…) – wyjaśnia Instytut Badań Edukacyjnych (IBE).

Materiały wspierające pracę nauczyciela zgodne z wymogami rozporządzenia 

Na stronie IBE udostępniono informatory dla nauczycieli i nauczycielek „Jak wspierać uczniów w samodzielnym uczeniu się”. Materiały te są dostosowane do wszystkich etapów edukacyjnych, dlatego podzielono je na trzy części. Można je pobrać TUTAJ.

Informatory zawierają m.in.:

• przykładowe rozwiązania przydatne w zadawaniu prac domowych zgodnie z przepisami,
• wnioski z badań dotyczących skuteczności prac domowych w aspekcie edukacyjnym,
• podpowiedzi, jak oceniać bez oceny samodzielną pracę uczniów,
• przykłady zadań domowych wspierających samodzielne uczenie się,
• wskazówki, co sprzyja samodzielności i odpowiedzialności w samodzielnym uczeniu się.

 
Badania IBE dotyczące efektywności edukacyjnej prac domowych  

Na wspólnej konferencji prasowej MEN i IBE dotyczącej wejścia w życie rozporządzenia zmieniającego zasady zadawania i oceniania prac domowych zastępca dyrektora IBE Tomasz Gajderowicz wskazał, że podstawą przyjętych rozwiązań prawnych są m.in. badania naukowe. Wynika z nich, że prace domowe w szkołach podstawowych nie przekładają się na pozytywne efekty nauczania. Dopiero w przypadku szkół ponadpodstawowych jest zauważalna lepsza skuteczność zadań domowych.

Eksperci IBE opracowali podsumowanie wyników badań naukowych dotyczących prac domowych ze szczególnym uwzględnieniem danych z międzynarodowych badań porównawczych (TIMSS, PIRLS i PISA). W analizie wzięto pod uwagę: czas poświęcany na prace domowe i częstotliwość ich zadawania, opinie rodziców na temat prac domowych, zależności między pracami domowymi a osiągnięciami uczniów oraz kwestie wpływające na efektywność prac domowych. Badania są dostępne TUTAJ.

Rozporządzenie weszło w życie: prace domowe nie są już obowiązkowe

Przypominamy, że zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem w klasach I–III prace domowe pisemne i praktyczno-techniczne nie są zadawane. Wyjątek stanowią ćwiczenia pisemne usprawniające motorykę małą. Natomiast w klasach IV–VIII prace domowe są nieobowiązkowe i nieoceniane. Zamiast oceny uczeń uzyskuje od nauczyciela informację zwrotną na temat poprawności i jakości wykonanej pracy.

Nieobowiązkowe prace domowe to ważny krok w kierunku nowoczesnej szkoły, a także szkoły bez fikcji. Nie może być tak, że nauczyciel stawia ocenę za pracę, którą tak naprawdę wykonała sztuczna inteligencja. Postęp technologiczny jest bardzo szybki, a szkoła musi za nim nadążać – podkreśla ministra edukacji Barbara Nowacka.

Źródła:

1. Informatory dotyczące prac domowych już do pobrania, https://ibe.edu.pl/pl/aktualnosci/2316-informatory-dotyczace-prac-domowych-juz-do-pobrania (dostęp: 5.04.2024 r.).
2. Nieobowiązkowe prace domowe w szkołach podstawowych. Konferencja prasowa z udziałem Minister Edukacji Barbary Nowackiej,https://www.gov.pl/web/edukacja/konferencja-prasowa-w-sprawie-nowych-przepisow-dotyczacych-prac-domowych (dostęp: 5.04.2024 r.).
3. Analiza Instytutu Badań Edukacyjnych dotycząca prac domowych, https://ibe.edu.pl/pl/aktualnosci/2285-analiza-instytutu-badan-edukacyjnych-dotyczaca-prac-domowych (dostęp: 5.04.2024 r.).