Zrozumienie świata uczniów i uczennic, połączenie zawodowego dystansu i bliskości emocjonalnej to zadania odpowiedzialne i trudne. Wrażliwość wychowawców i wychowawczyń jest ważnym narzędziem spajającym grupę.

Nadążyć za dynamiką

Misja, jaką niesie za sobą mianowanie na wychowawcę klasy, wymaga wielu umiejętności i kompetencji psychologicznych. Podkreślana przez wielu ekspertów relacyjna rola szkoły i wychowawcy często wykracza poza wiedzę zdobywaną na studiach kierunkowych. Jest za to niezbędna, aby wyjść naprzeciw potrzebom i oczekiwaniom wychowanków. Według autorów raportu „Codzienność wychowawstwa – co jest ważne dla wychowawców i młodych ludzi?”, który grupa ekspertów opracowała we współpracy z Fundacją Szkoła z Klasą, to osobisty i szczerze relacyjny kontakt jest najbardziej poszukiwaną wartością w szkole. Tym bardziej wzrasta znaczenie zajęć z wychowawcą, które są wolne od ograniczeń podstawy programowej i pozwalają na bycie z wychowankami tu i teraz. W trudnym czasie, charakteryzującym się szybkim tempem zmian, również w perspektywie pandemii Covid-19, kwestia dobrostanu emocjonalnego jest ważniejsza niż inne potrzeby. Będąc fundamentem dla innych procesów zachodzących w szkole, wraz z budowaniem wzajemnego zaufania i osobistym kontaktem stanowią jedne z najbardziej pożądanych i podkreślanych zadań. Zaświadczają o tym wspólnie zarówno uczniowie i uczennice, jak i kadra nauczycielska.
 

Odpowiedzialność i wsparcie

Przemiany społeczne, które zaszły w ostatnich latach, pozwoliły na zbudowanie partnerskiej relacji między dziećmi i młodzieżą a osobami dorosłymi. Ten pozytywny trend, opierający się na wzajemnym szacunku, może pozwolić na lepsze odpowiadanie na potrzeby młodych ludzi oraz przyzwyczajanie ich do samodzielności w myśleniu i działaniu. We wspomnianym raporcie z badań autorzy wyraźnie podkreślili wyniki, które wskazywały na wysokie potrzeby uczniów i uczennic w kontekście wyrażania swoich opinii i sądów. Umiejętne słuchanie młodzieży jest przepustką dla wychowawców do tego, by nawiązać z wychowankami kontakt pozwalający budować życzliwą i przyjazną przestrzeń. Wiele godzin spędzanych w szkole nuży i męczy. Zadbanie o sferę emocjonalną i minimum komfortu w tym obszarze będzie stanowić bodziec wyzwalający motywację i inicjatywę uczniów. Sojusznikami na tej drodze mogą być psycholodzy i pedagodzy szkolni.

Jak podkreśla profesor Jacek Pyżalski, najważniejsze w pracy wychowawczej są codzienne sytuacje i małe sprawy. Uważność na druga osobę i jej potrzeby to zadanie kluczowe. Raport z tych ciekawych badań, w których wzięto pod uwagę głosy nauczycieli i uczniów, jest dostępny na stronie Fundacji Szkoła z Klasą.

Źródła:
Codzienność wychowawstwa – co jest ważne dla wychowawców i młodych ludzi?, Raport z badania, https://www.szkolazklasa.org.pl/codziennosc-wychowawstwa-co-jest-wazne-dla-wychowawcow-i-mlodych-ludzi/ (dostep: 02.12.2021).