W ubiegłym tygodniu Instytut Badań Edukacyjnych opublikował wyniki badania PISA 2022. Wzięło w nim udział prawie 700 tys. uczniów z 81 krajów i regionów, w tym 6 tys. uczniów z Polski.  Badanie już trzeci raz odbyło się na komputerach. Tym razem prym wiodła matematyka. Jak wypadli polscy uczniowie? Co mówią na ten temat specjaliści zaangażowani w polską edukację?  

 

Przypominamy, że badanie PISA pozwala uzyskać wyniki, które Unia Europejska wykorzystuje do pomiaru efektywności systemów oświaty. W tym roku sprawdzano umiejętności matematyczne, rozumienia czytanego tekstu i rozumowania w naukach przyrodniczych.

PISA 2018 a 2022 – znaczny spadek poziomu nauczania w Polsce

Wyniki polskich uczniów są dużo niższe niż w poprzedniej edycji badania z 2018 r. Pogorszyły się we wszystkich trzech obszarach. Mimo że spadek dotyczył wszystkich krajów, to w innych państwach oscylował na granicy 2 punktów, natomiast w kontekście Polski mowa o dużo większych liczbach.

Średni wynik z matematyki to 489 pkt, czyli o prawie 27 pkt mniej niż poprzednio. W rozumieniu czytanego tekstu spadliśmy o około 23 pkt – osiągnęliśmy sumę 489 pkt. Prawie 12 pkt mniej otrzymali uczniowie w ramach nauk przyrodniczych – 499 pkt.

tabelka pisa

Tutaj znajdują się:

 
Komentarze zaangażowanych w polską edukację 

Odsetki uczniów na najniższych poziomach umiejętności obserwowane w 2022 roku w Polsce są znacznie wyższe niż w 2018 roku. Dotyczy to wszystkich trzech podstawowych dziedzin badania PISA. Najniższymi umiejętnościami w zakresie matematyki charakteryzuje się 23 proc. polskich piętnastolatków, rozumienia czytanego tekstu – 22 proc., rozumowania w naukach przyrodniczych – 19 proc. (…) Jest to sytuacja, która wymaga pogłębionej analizy i podjęcia działań na rzecz wsparcia uczniów o najniższych kompetencjach– podkreśla IBE.

grafika grupa uczniow

(…) Nie ma jednak kraju, poza Japonią i Koreą, w którym nie nastąpiłby jakiś regres, jeśli chodzi o umiejętności piętnastolatków. To wynika oczywiście z faktu, że na całym świecie mieliśmy pandemię i przeżywaliśmy okres edukacji zdalnej. W Polsce ten okres był bardzo długi, a jednocześnie mieliśmy do czynienia z bardzo słabym przygotowaniem resortu edukacji, szkół i całego systemu edukacji do nauczania zdalnego. Ale w Polsce wyniki PISA 2022 unaoczniają coś jeszcze. Bo patrząc na wykresy i spadki krótkoterminowe, widać, że „reforma” Anny Zalewskiej spowodowała, że wróciliśmy w zasadzie do punktu wyjścia – ocenia prezes ZNP, Sławomir Broniarz.

Jest spadek, tak jak w całej Europie. W przypadku Polski wynikało to z różnych przyczyn, m.in. strajku ZNP, pandemii i wynikającego z niej zamknięcia szkół oraz wojny na Ukrainie, kiedy polskie szkoły przyjmowały dzieci uchodźców. Oczywiście trzeba to przeanalizować i wyciągnąć wnioski – komentowała w studiu Polsat była ministra edukacji i nauki Anna Zalewska.

Średnia punktacja OECD a wyniki polskich uczniów 

Wyniki polskich uczniów choć o wiele gorsze niż w poprzedniej edycji badania, wciąż utrzymują ich w czołówce krajów UE. Wyniki z matematyki są zbliżone do wyników Holandii, Irlandii, Belgii, Danii, Wielkiej Brytanii, Austrii, Australii, Czech, Słowenii, Finlandii i Łotwy – lepsza jest tylko Estonia. W obszarze rozumienia czytanego tekstu Polacy zajmują to samo miejsce co Wielka Brytania, Finlandia, Dania, Czechy, Słowacja, Szwajcaria i Włochy. Natomiast wyniki z dziedziny nauk przyrodniczych są zbliżone do osiągnięć piętnastolatków z Nowej Zelandii, Irlandii, Szwajcarii, Słowenii, Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Czech, Łotwy, Danii, Szwecji i Niemiec. Wśród krajów UE lepsze wyniki od polskich uczniów uzyskali jedynie uczniowie z Estonii i Finlandii.

 

Źródła:

  1. PISA 2022. Poznaliśmy wyniki najnowszej edycji Programu Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów, https://ibe.edu.pl/index.php/pl/aktualnosci/2199-pisa-2022-poznalismy-wyniki-najnowszej-edycji-programu-miedzynarodowej-oceny-umiejetnosci-uczniow?fbclid=IwAR1uAZGR7golgAKPCC2jdbqIGwq0TXpIy7VbJXKFJbzOEGVZ3R3MUlkDMSE  (dostęp: 7.12.2023 r.).
  2. Sławomir Broniarz: System edukacji wyszedł z „reformy” minister Zalewskiej bardzo poobijany, https://glos.pl/slawomir-broniarz-system-edukacji-wyszedl-z-reformy-minister-zalewskiej-bardzo-poobijany?fbclid=IwAR3pxhcQlo2eg6WrQiZi9KZndo-Xdosk3AfsAZScpiDIsZb_GKCb0Ueab_M (dostęp: 7.12.2023 r.).
  3. Badanie PISA 2022. Anna Zalewska: Trzeba tylko gratulować polskim uczniom, https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2023-12-06/anna-zalewska-w-programie-graffiti/ (dostęp: 7.12.2023 r.).