Nasilenie zjawiska z pewnością spowodował okres pandemii i przymusu bycia online przez wiele godzin. Obawa związana z przeoczeniem jakiejś sprawy lub informacji to zaburzenie o charakterze uzależnienia, które dotyka coraz większą liczbę osób.

Stale online

Już w 2019 roku wyniki badań wskazywały na to, że zjawisko Fear of Missing Out (FOMO) dotyczy prawie każdego nastolatka i każdej nastolatki w wieku 15–19 lat. FOMO, czyli strach przed tym, że coś umknie uwagi w czasie nawet chwilowego przebywania poza siecią, to coraz wyraźniej rysujące się zaburzenie, szczególnie w przypadku młodzieży. Okresy przymusowego zamknięcia w domu przy komputerze, związane z pandemią Covid-19, nie mogły wpłynąć inaczej niż wzrostowo na tendencje w tym obszarze. Prawie całe życie nastolatków zostało przeniesione do sieci, stąd też ich obawy o to, że ważne sprawy zostaną przypadkiem pominięte, nie pozostają bez przyczyny. To właśnie młodzież jest najbardziej narażona na to, że FOMO będzie towarzyszyło jej w życiu codziennym.

Zaburzenie, zdefiniowane już w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia, w obecnych czasach trafia na szczególnie podatny grunt. Niewykryte w porę może prowadzić do poważnych problemów z uzależnieniem od przebywania w sieci i nadużywaniem urządzeń cyfrowych. Specjaliści z Fundacji Orange mówią nawet o rozpatrywaniu FOMO w kategoriach choroby cywilizacyjnej. Bezpośrednie objawy są trudne do wychwycenia, mimo to wskazuje się jako syndromy: odczuwanie niepokoju na myśl o niemożności natychmiastowego sprawdzenia nowinek w sieci, stałą potrzebę przeglądania mediów społecznościowych czy innych ulubionych miejsc w sieci lub impuls do natychmiastowego reagowania na każde pojawiające się w smartfonie powiadomienie. 

Wyloguj się do życia

W badaniach, na które powołują się specjaliści opisujący zjawisko FOMO, bardzo wiele uwagi poświęca się osobom w wieku nastoletnim. Zwraca się uwagę na ich przedłużającą się obecność w sieci oraz przenoszenie wielu obszarów życia z realiów do trybu online. Zaburzenia związane z nadużywaniem technologii cyfrowych i sieci nie są jednak zarezerwowane wyłącznie dla starszej młodzieży.

Jak podkreślają eksperci na stronie Ministerstwa Edukacji i Nauki, dotyczy to też innych grup wiekowych, w tym osób dorosłych. Ryzyko pojawienia się symptomów FOMO narasta w sytuacji, gdy dzieci obserwują swoje otoczenie często i intensywnie korzystające ze smartfona czy innych urządzeń. Aby podjąć pierwsze kroki zmierzające do przeciwdziałania eskalacji tego zjawiska, opracowano bezpłatne materiały i scenariusze zajęć, z których mogą korzystać opiekunowie młodzieży, zarówno nauczyciele oraz nauczycielki, jak i rodzice. Przed przystąpieniem do działania z uczniami i uczennicami można sprawdzić swoją wiedzę o FOMO w humorystycznie opracowanym quizie na stronie Maratonu Pomysłów. Polecamy Państwa uwadze quiz oraz zachęcamy do promowania aktywności offline, które pozwolą z satysfakcją spędzać czas wolny i jednocześnie sprawią, że atrakcyjne wydarzenia i przeżycia nie będą nikogo omijały. 

Źródła:

1. gov.pl https://www.gov.pl/web/baza-wiedzy/fomo---czyli-strach-przed-tym-co-nas-omija (dostęp: 13.06.2022).

2. Fundacja Orange, https://fundacja.orange.pl/strefa-wiedzy/post/fomo (dostęp: 13.06.2022 r.)

3. Maraton Pomysłów, https://maratonpomyslow.pl/quiz-czy-okielznasz-syndrom-fomo/ (dostęp: 13.06.2022).