Współczesna szkoła odchodzi od modelu nauczyciela poprzez szerzenie i weryfikowanie stanu wiedzy uczniów. Obecnie ważniejsze od przyswajania wiedzy, do której mamy ogólny dostęp, są budowanie relacji między uczniem a nauczycielem oraz rozwijanie kompetencji 4K – kooperacji, kreatywności, komunikacji i krytycznego myślenia. W tym właśnie może wesprzeć Państwa impro, czyli improwizacja teatralna.

Improwizacja, według encyklopedii PWN, to „działalność artystyczna, podczas której akt twórczy zbiega się z jednoczesnym wykonaniem powstającego utworu”. Impro ma swoje korzenie w komedii dell’arte.  Pierwsze grupy improwizacji teatralnej zaczęły występować w Polsce zaledwie 15 lat temu, ale jej początki sięgają lat 20. XX wieku.

Sens improwizacji teatralnej

Aby wymyślać i odgrywać sceny na bieżąco, nie trzeba być profesjonalnym aktorem. Nie są wymagane nienaganna dykcja, prezencja czy inne umiejętności, które można nabyć w szkole teatralnej. Nie trzeba mieć nawet talentu, tylko chęci, trochę wyobraźni i refleksu.

Właściwie każdy, kto ma ochotę, może stanąć na deskach i zacząć tworzyć.  Improwizowany spektakl teatralny rozgrywa się zawsze na żywo, bez scenariusza i bez reżysera. Z reguły występują w nim przynajmniej dwie osoby. Ważny jest także aktywny kontakt publicznością.

Istotą impro jest używanie zasady „tak”, czyli zgadzam się z czyimś pomysłem i go rozwijam. Uczestnicy mają zaufanie do swoich i cudzych pomysłów i sprawdzają, co z nich wyniknie.

Improwizacja teatralna w szkole

Korzenie improwizacji teatralnej wiążą się z obszarem edukacji. Jedną z jej matek jest pedagożka Viola Spolin, która uczyła dzieci imigrantów. Mówiły innymi językami, dlatego napotykały problemy z porozumieniem się. Wtedy Spolin wykorzystała poznane u Nevy Boyd podejście nauki i integracji przez zabawę. Następnie zaczęła uczyć dzieci imigrantów komunikacji za pomocą odgrywanych scenek czy parodiowania siebie nawzajem. Swoje metody i techniki zebrała w książkach „Improvisation for the Theater” oraz w „Theatre Games for the Classroom”.

Wykorzystanie improwizacji teatralnej w kontekście edukacji przynosi wiele korzyści, na przykład:

• wzmacnia koncentrację,
• trenuje uważność na to, co tu i teraz,
• ćwiczy wystąpienia publiczne,
• uczy współpracy i komunikacji,
• wyostrza uważność na innych,
• pobudza spontaniczność,
• rozwija kreatywność.
• poprawia nastrój.
• uczy radzenia sobie w trudnych sytuacjach,
• wzmacnia wiarę w siebie,
• ułatwia podejmowanie ryzyka,
• zmienia perspektywę postrzegania błędów i trudności na wskazówki i wyzwania.

 
W tekście „Techniki teatru improwizowanego dla nauczycieli i edukatorów kulturalnych” znajdą Państwo relacje nauczycieli stosujących impro w szkole oraz krótko omówione przykłady technik improwizacyjnych.

Źródła:

1. Trening wyobraźni, otwartości i szansa na uciszenie wewnętrznego krytyka. Improwizacja teatralna to dobra okazja rozwoju, https://zwierciadlo.pl/psychologia/534630,1,trening-wyobrazni-otwartosci-i-szansa-na-uciszenie-wewnetrznego-krytyka-improwizacja-teatralna-to-dobra-okazja-rozwoju.read (dostęp 13.07.2023 r.).
2. Improwizacja teatralna – głęboki kontakt z wyobraźnią i wewnętrznym dzieckiem,  https://zwierciadlo.pl/lifestyle/530512,1,improwizacja-teatralna--gleboki-kontakt-z-wyobraznia-i-wewnetrznym-dzieckiem.read?utm_source=portal&utm_medium=534630%3Atrening-wyobrazni-otwartosci-i-szansa-na-uciszenie-wewnetrznego-krytyka-improwizacja-teatralna-to-dobra-okazja-rozwoju&utm_campaign=czytajtakze-srodtekst  (dostęp 14.07.2023 r.).