Czym jest grooming?Jakskutecznie chronić dzieci i młodzież w sieci? Czy uczeń powinien mieć dostęp do telefonu na lekcji? W głowach nauczycieli i rodziców mnożą się pytania po ujawnieniu niezgodnych z prawem zachowań influencerów. Czynności, których się dopuścili, były realnym zagrożeniem dla uczniów nawiązujących z nimi relacje w internecie.

Na nowo powraca temat bezpieczeństwa w sieci. Pandora Gate to afera, w której główną (i niechlubną) rolę odegrali znani wśród uczniów twórcy internetowi. Oskarżani są m.in. o wykorzystywanie nieletnich.

W tym artykule zastanawiamy się nad tym, jak zapobiegać takim zdarzeniom, np.: dlaczego warto być na bieżąco z technologią, jak budować relację z dziećmi oraz co zrobić, by skutecznie je chronić, ale także nauczyć rozpoznawać niebezpieczeństwo w świecie cyfrowym.

Nauczyciele i rodzice powinni nadążać za technologią

Twórcy internetowi – influencerzy – to nowi idole młodego pokolenia. Ci, którzy przekroczyli normy społeczne, należą do celebrytów influencingu i są bardzo znani wśród uczniów. Wielu z nich posiadało kilkutysięczną grupę odbiorców, ale nie byli znani wśród dorosłych. Fakt ten dobitnie podkreśla podstawowy problem – dorośli, czyli rodzice i nauczyciele, wciąż zapominają, że przedłużeniem świata realnego jest świat cyfrowy.

W realnym świecie dbamy o bezpieczeństwo uczniów. Wciąż warto uczyć się, jak dbać o nich w świecie cyfrowym. Aby to robić dobrze, niezbędne jest bycie na bieżąco z tym, czym pasjonują się uczniowie. Warto także starać się o współpracę nauczycieli z rodzicami i szkołą.

Grooming, czyli realne zagrożenia niechronionej sieci  

Kontakt z idolem obecnie jest bardzo skrócony. Łatwiej jest nawiązać relacje – podkreślał na antenie Radia Gdańsk psycholog pracujący z młodzieżą Maciej Maraszkiewicz (cała rozmowa TUTAJ).

Jako odbiorcy widzimy jedynie wizerunek internetowego twórcy, który kreuje on na potrzeby swojej działalności – pisze Katarzyna Lemanowicz na portalu Supermamy.

W przypadku afery Pandora Gate opisana relacja stworzyła zagrożenie dla młodych fanek. Jednym z rodzajów cyberprzemocy, której dopuścili się internetowi twórcy zamieszani w aferę Pandora Gate, jest grooming. Czym charakteryzuje się takie działanie? To uwodzenie małoletnich przez internet, które ma doprowadzić do podejmowania czynności o charakterze seksualnym. Sprawca nawiązuje z dzieckiem/nastolatkiem więź emocjonalną, co później wykorzystuje, przekraczając jego granice. Co można zrobić, aby chronić uczniów przed zagrożeniami w świecie cyfrowym?

Jak z zaufaniem dbać o uczniów w internecie? 

Agnieszka Jankowiak-Maik – czyli „Babka od histy” – w nagraniu na YouTubie „Zakazać? Rozmawiać? Towarzyszyć? – poradnik dla rodziców i nauczycieli” w ramach „Akademii Pana Belfra” podkreśla istotę utrzymywania dobrych relacji i więzi między nauczycielem/rodzicem a dzieckiem/nastolatkiem. Jako najważniejsze wymienia budowanie atmosfery zaufania, chęci zrozumienia, dialogu, nienarzucania, niedemonizowania oraz niezakazywania.

Innymi słowy: warto być obecnym w świecie dziecka – również tym cyfrowym – oraz interesować się tym, co ono ogląda i szczerze o tym rozmawiać.

Dlaczego warto, by uczeń miał dostęp do telefonu na lekcji?  

Podczas wspomnianego spotkania w „Akademii Pana Belfra” Agnieszka Jankowiak-Maik zgodziła się także ze stwierdzeniem prof. Jacka Pyżalskiego, żeby nie zakazywać używania telefonów w szkołach. Argumentem na poparcie takiego podejścia jest działanie algorytmów. Im częściej uczeń na polecenie nauczyciela będzie wyszukiwał odpowiedzi na pytania związane z tematem lekcji, tym więcej takich tematów będzie uczniowi podsuwała wyszukiwarka internetowa. Jeśli jednak będzie miał zakaz używania telefonu podczas zajęć, to nie oznacza, że ten nie znajdzie się w jego plecaku.

My w domu możemy się starać [aby dziecko nie brało telefonu do szkoły – przyp. red.], a w szkole w WC jest mobbing i przymuszanie do oglądania pornografii – wypowiedź na czacie w nagraniu na YouTubie „Zakazać? Rozmawiać? Towarzyszyć? – poradnik dla rodziców i nauczycieli” w ramach „Akademii Pana Belfra”. W takim wypadku łatwo wyobrazić sobie, jakie treści wskazuje algorytm uczniom przeglądającym takie kanały.

Zachęcamy do obejrzenia całego nagrania ze spotkania zorganizowanego przez Dawida Łasińskiego na kanele „Akademia Pana Belfra”. Mogą Państwo się przekonać, co o temacie Pandora Gate oraz bezpieczeństwie w internecie myślą rodzice będący twórcami internetowymi: Marcin Perfuński i Beata Broniek, policjantka i twórczyni internetowa Małgorzata Sokołowska, nauczycielka i twórczyni internetowa Agnieszka Jankowiak-Maik oraz redaktor Jakub Wątor.

Źródła:

1. Zakazać? Rozmawiać? Towarzyszyć? – poradnik dla rodziców i nauczycieli, https://www.youtube.com/watch?v=8k3lNuqEgfY (dostęp: 19.10.2023 r.).
2. Jak rozmawiać z dziećmi, aby chciały nas słuchać? Posłuchaj rad ekspertów, https://radiogdansk.pl/wiadomosci/region/slupsk/2023/10/10/jak-rozmawiac-z-dziecmi-aby-chcialy-nas-sluchac-posluchaj-rad-naszych-ekspertow/ (dostęp: 19.10.2023 r.).
3. Czy znany youtuber może być zagrożeniem? Jaka lekcja na temat przemocy w sieci płynie z afery Pandora gate?,https://epedagogika.pl/top-tematy/czy-znany-youtuber-moze-byc-zagrozeniem-jaka-lekcja-na-temat-przemocy-w-sieci-plynie-z-afery-pandora-gate-7359.html (dostęp: 19.10.2023 r.).
4. Pedofilia, wtórna wiktymizacja i upadek autorytetów, czyli Pandora Gate okiem psychologa, https://supermamy.papilot.pl/zdrowie/psychologia/17729/pedofilia-wtorna-wiktymizacja-i-upadek-autorytetow-czyli-pandora-gate-okiem-psychologa (dostęp: 19.10.2023 r.).