Zapewnienie wsparcia dla uczniów i uczennic zmagających się z trudnościami psychicznymi wymaga wspólnych działań szkoły, rodziców oraz specjalistów. Ważne jest, aby stworzyć otoczenie promujące otwartość na rozmowy o zdrowiu psychicznym i eliminujące stygmatyzację. To pozwoli zbudować bezpieczną przestrzeń, aby każdy uczeń znalazł pomoc i zrozumienie. MEN wraz z ZHP startuje z programem „Wsparcie psychologiczne”, w ramach którego odbędą się m.in. warsztaty dla nauczycieli. Z kolei w ramach programu „Wspierająca szkoła” mogą Państwo pobrać bezpłatny poradnik „Wsparcie ucznia po próbie samobójczej”. 

Problem zdrowia psychicznego wśród dzieci i młodzieży w Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach, jest coraz bardziej dostrzegany i podkreślany jako istotny aspekt edukacji i opieki społecznej. Wymaga to kompleksowego podejścia:

• uruchomienia lepszego dostępu do specjalistów,
• edukacji i świadomości społecznej na temat zdrowia psychicznego,
• wsparcia dla szkół w identyfikacji i pomocy uczniom potrzebującym pomocy.

 
Nauczycielki i nauczyciele – pierwsza pomoc dla ucznia w kryzysie

Szkoły są postrzegane jako jedno z kluczowych miejsc do identyfikacji problemów ze zdrowiem psychicznym wśród dzieci i młodzieży oraz oferowania im wsparcia. Jednak nauczyciele i nauczycielki wciąż dysponują niewystarczającymi narzędziami, aby poradzić sobie z tym wyzwaniem we właściwy sposób. Dlatego Ministerstwo Edukacji Narodowej podpisało ze Związkiem Harcerstwa Polskiego umowę na realizację nowego przedsięwzięcia – Programu wsparcia psychologicznego.

Główne cele Programu wsparcia psychologicznego to:

• podniesienie kompetencji wychowawczych i interpersonalnych nauczycieli i nauczycielek,
• poprawa dobrostanu psychicznego uczniów i uczennic,
• zapewnienie uczniom i uczennicom wsparcia specjalistów (pedagogów, psychologów i psychoterapeutów),
• zwiększenie poziomu wiedzy i umiejętności nauczycieli w zakresie:
  - diagnozowania pierwszych objawów kryzysu psychologicznego,
  - udzielania pierwszej pomocy psychologicznej,
  - kierowania do specjalistów we współpracy z rodzicami uczniów,
  - zapobieganie kryzysom psychologicznym dzieci i młodzieży.

 
W ramach programu zostaną dofinansowane warsztaty dla nauczycieli oraz działania polegające na wsparciu organizacji pomagających uczniom w kryzysie, a także na promocji zdrowia psychicznego.

Bezpłatny ekspercki poradnik „Wsparcie ucznia po próbie samobójczej”  

Wśród młodych ludzi jednym z częstych sygnałów desperacji i nieradzenia sobie z kryzysem, a także wołaniem o pomoc są próby samobójcze. Dobrze jest, gdy szkoły stwarzają środowisko przyjazne dla uczniów w takiej sytuacji i systematycznie działają na rzecz poprawy ich dobrostanu psychicznego.  Należy przy tym pamiętać, że po próbie samobójczej wzrasta ryzyko kolejnych działań autodestrukcyjnych, dlatego taka osoba wymaga stałej uwagi.  Warto uświadomić sobie też istnienie efektu Wertera, czyli naśladowania samobójczych zachowań. To z kolei wymaga zastosowania szczególnej ostrożności w komunikowaniu o takich zdarzeniach, by nie zachęcać do ich powielania wśród dzieci i młodzieży.

Lucyna Kicińska – pedagożka, trenerka, terapeutka narracyjna, certyfikowana suicydolożka PTS – oraz Jolanta Palma –  suicydolog, konsultant i interwent kryzysowy – w ramach programu „Wspierająca szkoła” opracowały specjalny poradnik dla nauczycieli i specjalistów szkolnych. Prezentują w nim działania możliwe do podjęcia przez grono pedagogiczne w obliczu próby samobójczej. Wskazują także działania profilaktyczne zapobiegające takim zachowaniom wśród uczniów.

Jak wspierać ucznia powracającego do szkoły po próbie samobójczej? W poradniku wskazujemy kluczowe działania możliwe do podjęcia przez grono pedagogiczne wobec uczniów po próbie samobójczej oraz praktyczne narzędzia w kontakcie z nimi – napisała w mediach społecznościowych Lucyna Kicińska – jedna z autorek poradnika.

Poradnik mogą Państwo pobrać TUTAJ.

Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży

Przypominamy, że niedawno w MEN był obchodzony Tydzień Zdrowia Psychicznego. Konferencja pt. „Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. Wspólna praca, najlepsze rozwiązania” stała się platformą do podkreślenia potrzeby współpracy między różnymi instytucjami oraz wprowadzenia zmian organizacyjnych w szkołach – dotyczących lepszego dostępu do psychologów szkolnych. Omówiono także konieczność rozwijania umiejętności nauczycieli w zakresie psychoedukacji. Podkreślono, jak ważne jest środowisko życia młodego człowieka dla jego zdrowia psychicznego. Zaznaczono również rolę rodziców w zapobieganiu depresji oraz wsparciu zdrowienia ich dzieci po przebytym kryzysie psychicznym.

Źródła:

1. Ministerstwo Edukacji Narodowej podpisało ze Związkiem Harcerstwa Polskiego umowę na realizację przedsięwzięcia Program wsparcia psychologicznego ZHP, https://www.gov.pl/web/edukacja/ministerstwo-edukacji-narodowej-podpisalo-ze-zwiazkiem-harcerstwa-polskiego-umowe-na-realizacje-przedsiewziecia-program-wsparcia-psychologicznego-zhp (dostęp: 8.03.2024 r.).
2. Podsumowanie Tygodnia Zdrowia Psychicznego w Ministerstwie Edukacji Narodowej, https://www.gov.pl/web/edukacja/podsumowanie-tygodnia-zdrowia-psychicznego-w-ministerstwie-edukacji-narodowej (dostęp: 8.03.2024 r.).
3. Dr Gajderowicz z IBE na konferencji o zdrowiu psychicznym: To nauczyciele wymagają dzisiaj największego wsparcia i dowartościowania, https://glos.pl/dr-gajderowicz-z-ibe-na-konferencji-poswieconej-zdrowiu-psychicznemu-to-nauczyciele-wymagaja-dzisiaj-najwiekszego-wsparcia-i-dowartosciowania (dostęp: 8.03.2024 r.).
4. Ekspercki poradnik dla nauczycieli: Wsparcie ucznia po próbie samobójczej, https://glos.pl/ekspercki-poradnik-dla-nauczycieli-wsparcie-ucznia-po-probie-samobojczej (dostęp: 8.03.2024 r.).