Sposób, w jaki ludzie komunikują się między sobą, ma ogromne znaczenie nie tylko dla jednostek biorących udział w dyspucie. Szczególnie dyskursy prowadzone w sieci oddziałują na całe społeczeństwa.

Mów dobrze

Mowa nienawiści jest, zdaniem badaczy i specjalistów, w tym działaczy Organizacji Narodów Zjednoczonych, przyczyną powielania i pomnażania negatywnych wzorców w zakresie komunikatów i zachowań. Rasizm, ksenofobia, homofobia, ogólny brak tolerancji to obszary szczególnie podatne na negatywny wpływ przemocowego języka. Skala problemu narasta z roku na rok. Z tego powodu ONZ ogłosiło rezolucję, która ustanawia Międzynarodowy Dzień Przeciwdziałania Mowie Nienawiści. Wyznaczono go na 18 czerwca.

Bieżący rok jest pierwszym, w którym było obchodzone to święto. Naturalnie sama rezolucja nie stanowi wystarczająco skutecznego działania, które będzie chroniło ludzi wszelkich wyznań i wierzeń, kolorów skóry czy pochodzenia przed nieprzyjemnymi czy nawet groźnymi skutkami agresywnie nacechowanych komunikatów. Ważne są działania promujące pozytywne wartości, tolerancję i otwartość. ONZ stawia bardzo duży nacisk na dialog międzykulturowy i międzyreligijny. W obecnej Polsce, gdzie napływ uchodźców o różnym pochodzeniu może powodować wzmożoną potrzebę edukacji w tym obszarze, działania protolerancyjne i przeciwdziałające mowie nienawiści są niezwykle istotne.
 

Nie żałuj sobie!

Mowa o nacechowaniu negatywnym z założenia będzie przynosiła równie negatywne skutki. Nie ma znaczenia, czy słowa kierowane są do innych osób czy do siebie samego. Krzywdzenie siebie przemocowym językiem może być umocowane w dzieciństwie czy młodości. Nie zawsze oczywiste, ale często niewłaściwe i unieszczęśliwiające komunikaty kształtują w młodzieży trwałe mechanizmy, które psują samoocenę oraz zaburzają umiejętność odpowiedniego zadbania o swój komfort emocjonalny.

Uświadomienie sobie, jak wiele nieprawidłowych wypowiedzi jest nabudowanych na nawykach z przeszłości i zaburzonej samoocenie stanowi pierwszy krok do rozpoczęcia zdrowszej relacji z samym sobą. To również warunek, który pozwoli świadomie komunikować się z młodzieżą i przekazywać jej szczery i autentyczny sposób na odpowiednie mówienie do siebie i do innych osób. Harmonia i zdrowa samoregulacja mogą pomóc młodym ludziom zrozumieć, jak czuć się dobrze ze sobą oraz jak doceniać swoje mocne strony, mając świadomość swojego potencjału. Będą też punktem wyjścia do edukacji w duchu dialogu i tolerancji, w tym też wielokulturowej, która pozwala w pełni akceptować i szanować inne osoby. Jest to ważne zarówno w kontakcie osobistym, jak i za pośrednictwem sieci internetowej. Budowanie rzeczywistości przyjaznej dla wszystkich warto zatem zacząć od pozytywnie formułowanych komunikatów. Do siebie i do innych.

Źródła:

1. ONZ zwalcza mowę nienawiści, Unic Warsaw, https://www.unic.un.org.pl/oionz/onz-zwalcza-mowe-nienawisci/3487  (dostęp: 21.09.2022).
2. Joanna Olekszyk, Słowa mają moc – mów do siebie czule, https://zwierciadlo.pl/psychologia/529408,1,slowa-maja-moc--mow-do-siebie-czule.read (dostęp: 21.09.2022).