Coraz więcej nauczycieli wskazuje na narastającą ilość konfliktów w szkołach i klasach. Dotyczy to szczególnie młodszych dzieci, którym trudniej jest powstrzymać emocje, ale także starszych, gdzie duży udział w sporach ma przemoc psychiczna.

 
 
Jak poradzić sobie z konfliktami w szkole, a nawet przekuć je w coś konstruktywnego? 

Konflikty są stałym elementem życia każdego z nas. Są w istocie wydarzeniem, spotkaniem z drugą osobą, które charakteryzuje się napięciem i silnymi, negatywnymi emocjami. Niektórzy z nas unikają konfliktów jak ognia, wstydzą się ich, inni czerpią satysfakcję z wygrywania w  sporach. Największą sztuką jest jednak sprawienie, aby starać się zrozumieć drugą osobę, dojść do konsensusu. Wtedy każdy konflikt ma szanse przerodzić się w coś pozytywnego.

Uczestników sporu najpierw należy jak najszybciej „przenieść” do strefy komfortu. Ma to sprawić, że poczują się mniej zagrożeni – przestaną więc działać mechanizmy obronne. Co zatem robić, gdy „dwóch się bije”? Przede wszystkim należy unikać eskalacji i nie rozstrzygać niczego w początkowym etapie sporu.

Po przejściu do strefy komfortu należy stworzyć atmosferę sprzyjającą rozmowie. Przydatna będzie zmiana miejsca, tak aby pozostali uczniowie nie byli świadkami rozstrzygania konfliktu.  Ważny jest także sposób umiejscowienia stron względem siebie – powinien on sprzyjać komunikacji. Podczas rozmowy dobrze jest pozwolić uczniom wyrażać emocje i dać możliwość wypowiedzenia się wszystkim stronom.
 

Jak pomóc zakończyć konflikt?

Prawdziwy lider konfliktu:

• obserwuje – jest to ważne, gdy chcemy znaleźć przyczynę sporu oraz momenty, w których spory się zaczynają;
• próbuje uchwycić dobrą perspektywę (dystans, dogłębna analiza);
• jest w komunikacji ze sobą (jest na bieżąco ze swoimi emocjami, dba o neutralne podejście do uczestników sporu, unika myślenia stereotypowego);
• odwołuje się do dobrych stron, atutów, zasobów („Wiem, że można się z wami porozumieć”; „Nie mam wątpliwości, że znajdziemy sposoby na wyjście z sytuacji”);
• wyraża werbalnie nadzieję na dojście do konsensusu („Jestem przekonany, że możemy się porozumieć”;
• zwraca uwagę na potrzeby wszystkich stron.

 
 
Po przejściu do tego etapu możemy zacząć rozmowę z każdym uczestnikiem sporu. Aby zrobić to w sposób konstruktywny, można zadawać jego uczestnikom takie pytania, jak:

1. Jak rozumiesz tę sytuację?
2. Co jest dla ciebie w tej sytuacji najważniejsze?
3. Dlaczego to jest tak ważne?
4. Jak twoim zdaniem mogłoby wyglądać pozytywne rozwiązanie?
5. Co stoi temu na przeszkodzie?
6. Co chciałbyś, żebyśmy teraz zrobili?
7. Dlaczego to jest dla ciebie ważne?[1] 

 
Sztuka rozwiązywania konfliktów nie jest prosta, jednak warto ją ćwiczyć i przekazywać wiedzę na ten temat swoim uczniom. Więcej informacji na temat łagodzenia sporów, a także praktyczne i sprawdzone sposoby już niebawem znajdą Państwo w naszym nowym kursie internetowym: Jak oswoić konflikty w klasie? Zapraszamy do śledzenia naszej oferty na kursy.operon.pl

Źródło: Tekst powstał na podstawie kursu Operonu autorstwa Justyny Bober, Jak oswoić konflikty w klasie? Praktyczny poradnik dla nauczyciela.

[1] D. Caspersen, Powiedz to inaczej. 17 sposobów rozwiązywania konfliktów, Warszawa 2015, s. 7.