Około 17 tys. uczniów i tyle samo rodziców, prawie 500 polonistów, 192 nauczycieli bibliotekarzy, a także 177 dyrektorów szkół wzięło udział w badaniu dydaktyki literatury i języka polskiego w gimnazjum. Instytut Badań Edukacyjnych chciał sprawdzić, jak wygląda nauczanie języka ojczystego w świetle nowej podstawy programowej.

W ramach przedsięwzięcia badawczego eksperci IBE nie tylko sprawdzali kompetencje uczniów, lecz także przyglądali się sposobom prowadzenia zajęć oraz badali, jak środowisko szkolne i pozaszkolne wpływa na wyniki uczniów w nauce języka polskiego. Okazało się na przykład, że istnieją spore rozbieżności między tym, co o swojej pracy sądzą nauczyciele, a tym, jak postrzegają lekcje ich uczniowie. Przykładowo: większość pedagogów twierdzi, że stosuje w ramach zajęć tzw. metody aktywizujące, jednak sami uczniowie nie dostrzegają w tak dużym stopniu ich wysiłków. Z podsumowania badań wynika także, że uczestniczącym w badaniu nauczycielom zdarzało się przedstawiać utarte interpretacje tekstów literackich. Eksperci akcentowali też konieczność współtworzenia listy lektur w porozumieniu z uczniami.

W odpowiedzi na postawioną diagnozę IBE przygotował – przy pomocy nauczycieli praktyków – ponad 500 pomysłów na pracę z uczniami. Materiały są dostępne bezpłatnie na stronie instytutu. „To np. gotowe scenariusze lekcji, które wskazują nauczycielom nowe utwory, o których warto rozmawiać, ale też nowe, ciekawe metody pracy z tekstem. Nie ma tu mowy o braku tekstu czy obudowy do niego, bo są zamieszczone odpowiednie fragmenty do pracy, a także scenariusz lekcji.” – podkreśla IBE w komunikacie podsumowującym badanie.