Prezydent podpisał ustawę Ministra Finansów o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Gminy, miasta, powiaty i województwa dostaną więcej pieniędzy, które nie będą uzależnione od zmian politycznych w podatkach. W samym 2025 r. będzie to łącznie o 24,8 mld zł więcej.Zmiany obejmą także finansowanie oświaty – zostanie zlikwidowana dotychczasowa subwencja oświatowa. Przepisy wejdą w życie po 14 dniach od ich ogłoszenia.

Przygotowaliśmy zmiany, na bazie których zyska każda jednostka samorządu terytorialnego w naszym kraju, każda jedna. Zyskają gminy duże i mniejsze – zapowiadał na konferencji we wrześniu Minister Finansów. Zmiany praktycznie wchodzą już w życie, ponieważ prezydent podpisał ustawę. 

Likwidacja dotychczasowej subwencji oświatowej 

Ustawa z dnia 1 października 2024 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (JST) wprowadza zasadnicze zmiany w sposobie finansowania oświaty. Środki na realizację zadań oświatowych będą pochodziły głównie z dochodów własnych JST, w tym z udziału w podatkach dochodowych od osób fizycznych (PIT) i prawnych (CIT).

Likwidacja subwencji oświatowej oznacza zastosowanie nowego systemu samorządu. Ustawa wprowadza pojęcie potrzeb finansowych, które zastąpią część subwencji ogólnej. Wśród potrzeb JST wyszczególniono m.in. potrzeby oświatowe.
 

Główne cele wprowadzenia nowych przepisów  

Przychody samorządu nie będą zależne już od widzimisię czy kaprysów rządzących centralnie – mówił na wrześniowej konferencji premier rządu. Dodał także, że: samorządy chcą mieć pewne, gwarantowane źródła pieniędzy. (...) W sytuacji, w której będziemy w przyszłości planowali obniżenie podatków na przykład, to to nie wpłynie w żaden sposób na pieniądze, które trafią do samorządu, bo one będą zależne od tak zwanej bazy podatkowej. Dochody samorządów  będą od tej pory zależeć od dochodów podatników z terenu JST.

Nowa ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego ma:

• wzmocnić i ustabilizować finanse samorządów;
• ograniczyć rozbudowany przepływ środków między budżetem państwa a samorządem;
• zapewnić lepszy podział środków publicznych;
• uwzględnić specyfikę poszczególnych kategorii JST.

Źródła:

1. https://www.sejm.gov.pl/sejm10.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=622 (dostęp: 24.10.2024 r.).
2. https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/ustawa-o-dochodach-jednostek-samorzadu-terytorialnego-podpisana,93147 (dostęp: 24.10.2024 r.).
3. https://www.prezydent.pl/storage/file/core_files/2024/10/21/9a8ac8009eea2a4b01b6ad546e3ac029/Informacja%20prasowa%20-%20ustawa%20o%20dochodach%20JST.pdf (dostęp: 24.10.2024 r.).
4. https://www.gov.pl/web/premier/renesans-idei-samorzadu (dostęp: 24.10.2024 r.).