Ucieczka z zawodu i dramatyczna sytuacja finansowa nauczycieli – to tylko niektóre z powodów, dla których powstała inicjatywa obywatelska ZNP: „Godne płace i wysoki prestiż nauczyciela”. Trafiła ona do sejmu już w 2021 r. Niestety wtedy została zignorowana. Dopiero w tym roku, za nowej kadencji sejmu, skierowano ją do pierwszego czytania (24 stycznia 2024 r.), a w połowie września rozpoczęły się prace sejmowe. To szansa dla nauczycieli na uzyskanie wynagrodzenia powiązanego ze średnim wynagrodzeniem w gospodarce, a nie z kwotą bazową ustalaną w budżecie przez polityków.

Obecny system wynagrodzeń nauczycieli nie zapobiegł dramatycznemu spłaszczeniu wynagrodzeń, a doprowadził niemal do zrównania z płacą minimalną. Dziś zarobki nauczycieli są niekonkurencyjne wobec innych grup zawodowych, a ich poziom lokuje nas na samym końcu Unii Europejskiej – podkreślił prezes ZNP Sławomir Broniarz.

Pensja nauczycieli powiązana z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce

Celem inicjatywy ZNP jest rewolucja w systemie wynagrodzeń nauczycieli. Stawki rosłyby wraz z innymi przeciętnymi stawkami w gospodarce. Dzięki temu nie byłby one uzależnione od budżetu ustalanego przez polityków.

Zasady, według których naliczane byłby stawki wg pomysłu ZNP

Średnie wynagrodzenie nauczyciela stanowiłoby określony procent przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce podanego przez Główny Urząd Statystyczny. Wynagrodzenie zasadnicze byłoby uzależnione od zarobków w gospodarce.

• Co najmniej 100 proc. średniej w III kwartale poprzedniego roku – nauczyciel dyplomowany.
• Stawki nauczyciela z innym stopniem awansu (lub bez) byłyby proporcjonalnie niższe.
• Stawka nauczyciela wchodzącego do zawodu nie mogłaby być niższa, niż wynikałoby to z przepisu w ustawie.

 
Ile mogłaby wynosić pensja zasadnicza?

Nie znamy jeszcze danych GUS w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w III kwartale br., ale w II kwartale to wynagrodzenie wyniosło 8038,41 zł. Można więc założyć, że w III kwartale nie będzie ono niższe niż 8 tys. zł. Zatem gdyby projekt obywatelski już wcześniej wszedł w życie, to w przyszłym roku pensja zasadnicza nauczyciela dyplomowanego sięgnęłaby kwoty 8 tys. zł – wylicza Głos Nauczycielski.

Więcej chętnych do pracy w zawodzie nauczyciela

To oznacza, że nauczyciele zarabialiby wreszcie zgodnie ze swoim profesjonalnym wykształceniem. Nowe przepisy zagwarantowałby stały, coroczny wzrost kwoty bazowej dla nauczycieli i jej automatyczną waloryzację. Takie pensje stałby się konkurencyjne. Z kolei to mogłoby przyciągnąć nowych chętnych do pracy w szkole.

Formalne rozpoczęcie prac nad projektem „Godne płace”

Pod projektem „Godne płace i wysoki prestiż nauczycieli” w 2021 r. podpisało się ponad 250 tysięcy osób. To ponad dwukrotnie więcej niż wymaga tego ustawa – minimum to 100 tysięcy zebranych podpisów.

Pierwsze posiedzenie sejmowej komisji poświęcone tej inicjatywie obywatelskiej odbyło się w 13 września 2024 r. Została powołana komisja i tym samym formalnie rozpoczęto prace nad projektem.

Jeżeli chcemy nowoczesnego państwa, a sądzę, że jest to powszechne oczekiwanie, to trzeba postawić na edukację. Na dobrą i nowoczesną szkołę z dobrze wynagradzanymi nauczycielami i nauczycielkami – zaznacza prezes ZNP Sławomir Broniarz.

Źródła:

1. Sejm: Ruszają prace nad obywatelskim projektem „Godne płace”, https://znp.edu.pl/sejm-ruszaja-prace-nad-obywatelskim-projektem-godne-place/ (dostęp: 30.09.2024 r.).
2. Płaca nauczyciela powiązana z przeciętnym wynagrodzeniem. O co chodzi w obywatelskim projekcie ZNP „Godne płace…”?, https://glos.pl/placa-nauczyciela-powiazana-z-przecietym-wynagrodzeniem-w-gospodarce-przypominamy-o-co-chodzi-w-obywatelskim-projekcie-godne-place  (dostęp: 30.09.2024 r.).