W Instytucie Badań Edukacyjnych zakończyły się prace nad projektami nowych podstaw programowych dla przedszkola i szkoły podstawowej. Nowe podstawy, zgodnie z harmonogramem reformy, zaczną obowiązywać już od 1 września 2026 r. w przedszkolu oraz w klasach 1 i 4 szkoły podstawowej. Czym różnią się od wcześniejszych? W tekście kierujemy do projektów podstaw z poszczególnych przedmiotów.

 
Projekty podstaw programowych do szkoły podstawowej

Podstawy programowe są fundamentem, na którym budujemy nowoczesny system nauczania. (…) Ich rewizja ma na celu dostosowanie treści edukacyjnych do wyzwań współczesnego świata – podkreśla IBE.

Nowe podstawy programowe zaczną obowiązywać od 1 września 2026 r. w przedszkolu oraz w klasach 1 i 4 szkoły podstawowej. Na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej Instytut Badań Edukacyjnych przygotował projekty tych dokumentów. Wszystkie zmiany są konsultowane w ramach ustawowych konsultacji publicznych. 

Stawiamy na większą korelację między przedmiotami, wykorzystywanie wiedzy w praktyce i rozwijanie sprawczości uczniów – można przeczytać na stronie poświęconej reformie. 

W nowych podstawach programowych zgodnych z profilem absolwenta cele ogólne są ściśle powiązane z celami szczegółowymi. Lista celów szczegółowych została także okrojona i skonkretyzowana.

IBE wskazuje kierunki zmian w podstawach programowych:

  • wszystkie przedmioty będą mieć wspólną bazę – część ogólną podstawy programowej,
  • nowa podstawa programowa będzie zorientowana na głębokie uczenie się,  
  • zakres efektów uczenia się w nowej podstawie programowej będzie możliwy do zrealizowania w szkole,
  • nowa podstawa stawia na rozwój kompetencji przekrojowych oraz sprawczości,
  • doświadczenia edukacyjne będą wzmacniać sprawczość,  
  • podstawa będzie połączona z wymaganiami egzaminacyjnymi – nowa podstawa programowa opisana językiem efektów uczenia będzie stanowiła jednocześnie listę wymagań egzaminacyjnych.

 
Projekty podstaw programowych do przedszkola i szkoły podstawowej: 

IBE poinformował, że przygotowane projekty podstaw programowych zostały przekazane do MEN. Obecnie trwają tam prace nad przygotowaniem projektu rozporządzenia w sprawie nowych podstaw programowych. Projekt ma jeszcze w listopadzie trafić do konsultacji społecznych

Oczekiwany przez MEN rezultat – szkoła dostosowana do uczniów i nauczycieli

MEN podkreśla, że reforma jest tworzona z myślą o uczniach i o nauczycielach. Zmiany wprowadzone w szkołach mają ułatwić i usprawnić codzienną pracę nauczycieli. Ministerstwo już w lipcu informowało, że zapewni nauczycielom: 

  • dobrze przygotowane i spójne podstawy programowe,  
  • przewodniki metodyczne do każdej podstawy programowej,  
  • narzędzia m.in. do monitorowania postępów uczniów oraz możliwość udziału w szkoleniach. 

 

Przewodniki metodyczne będą opisywały założenia przyjęte przez autorów podstaw programowych oraz propozycje sposobów realizacji podstawy (metody nauczania i oceniania). Zostaną także w nich doprecyzowane zapisy dotyczące efektów uczenia się oraz doświadczeń edukacyjnych i szczegóły warunków realizacji przedmiotu. Nauczyciele dostaną wskazówki, jak uczyć międzyprzedmiotowo i w jaki sposób wzmacniać sprawczość uczniów w danym przedmiocie.

→ Jaki kierunek zmian wprowadza reforma? Pisaliśmy o tym tutaj: Reforma 2026 – to trzeba wiedzieć.

→ Jakie będą kolejne etapy wdrażania reformy? O tym w artykule: Zielone światło dla największej od lat zmiany w polskiej edukacji.

Źródła:

  1. Projekty podstaw programowych przygotowane przez ekspertów IBE PIB, https://ibe.edu.pl/pl/aktualnosci/3331-projekty-podstaw-programowych-przygotowane-przez-ekspertow-ibe-pib (dostęp: 13.11.2025 r.)  
  2. Projekty podstaw programowych z przedmiotów przyrodniczych, https://ibe.edu.pl/pl/aktualnosci/3377-projekty-podstaw-programowych-z-przedmiotow-przyrodniczych (dostęp: 13.11.2025 r.).  
  3. https://reforma26.men.gov.pl/ (dostęp: 13.11.2025 r.).  
  4. Podstawy programowe,  https://ibe.edu.pl/pl/podstawy-programowe (dostęp: 13.11.2025 r.).