Od września 2025 r. po raz pierwszy będą uczyć Państwo nowego przedmiotu – edukacji obywatelskiej. Co można zrobić już teraz, aby odpowiednio przygotować się do tego wyzwania? Na czym polega i jaka jest idea nowego przedmiotu? Jakie umiejętności będzie on rozwijać? Przestawiamy kluczowe informacje z roboczego projektu podstawy programowej edukacji obywatelskiej.

Spis treści:

1. Kluczowe informacje na temat przedmiotu edukacja obywatelska

2. Zawsze aktualne informacje na temat edukacji obywatelskiej

3. Projekt podstawy programowej do edukacji obywatelskiej – wzór dla reformy 2026

 
Kluczowe informacje na temat przedmiotu edukacja obywatelska

Przedmiot buduje i wzmacnia postawy patriotyczne młodych ludzi oparte na poczuciu tożsamości i dumie z przynależności do wspólnoty, trosce o małą i dużą Ojczyznę, poczuciu odpowiedzialności za jej kształt. Równolegle przedmiot kształtuje otwartość i szacunek względem innych, empatię i solidarność z innymi oraz zaangażowanie na rzecz dobra wspólnego – podkreślają autorzy podstawy programowej.

Edukacja obywatelska ma składać się z trzech obowiązkowych elementów:

• wiedza i umiejętność,
• prawdziwe działania obywatelskie (każdy uczeń będzie musiał zrealizować cztery takie działania, np. sonda uliczna, obchody rocznicowe, spotkanie z radnym, zbiórka publiczna lub wolontariat),
• projekt edukacyjny (społeczny lub badawczy; zgodnie z założeniem uczniowie zrealizują przynajmniej jeden projekt lub dwa takie projekty przez dwa lata nauki).

 
Nowy przedmiot zastąpi historię i teraźniejszość. Zostanie wprowadzony od roku szkolnego 2025/2026 w liceum, technikum i branżowej szkole I stopnia. Będzie realizowany przez dwie godziny tygodniowo w klasie drugiej w LO i w technikum, przez jedną godzinę w klasie trzeciej w LO i w technikum oraz przez jedną godzinę w klasie drugiej i trzeciej w szkole branżowej I stopnia.

Jaka jest idea nowego przedmiotu?

Edukacja obywatelska ma  przygotować uczniów do aktywnego i świadomego zaangażowania obywatelskiego. Zaangażowanie to powinno opierać się na poczuciu odpowiedzialności za dobro wspólne i kraj. Uczniowie będą rozwijać na lekcjach umiejętności: poszukiwania i weryfikowania informacji, określania, wyrażania oraz uzasadniania własnego zdania, prowadzenia dialogu z szacunkiem dla innych, podejmowania działań i rozwiązywania problemów społecznych, wpływania na władze publiczne oraz załatwiania podstawowych spraw urzędowych.  

Zawsze aktualne informacje na temat edukacji obywatelskiej  

Aby zyskać dostęp do najnowszych informacji na temat procesu wdrażania edukacji obywatelskiej, wystarczy poniżej pozostawić swój adres e-mailowy. Zapisanym nauczycielom i dyrektorom szkół będziemy wysyłać aktualności związane tylko z nowym przedmiotem.

Na bieżąco będziemy informować o wszystkim, co powinni Państwo wiedzieć, aby od września łatwo wejść w nauczanie nowego przedmiotu. Chcemy zapewnić Państwu także czas na spokojne zapoznanie się z materiałami, które będą tworzone przez Wydawnictwo Operon. Ofertę będziemy pokazywać na bieżąco.

Projekt podstawy programowej do edukacji obywatelskiej – wzór dla reformy 2026

Projekt podstawy do edukacji obywatelskiej napisano w inny sposób niż dotychczasowe podstawy programowe. Położono nacisk m.in. na holistyczne i międzyprzedmiotowe podejście nauczyciela do treści nauczania. Ważne były także elementy praktyczne realizowane w ramach zajęć – projekty obywatelskie oraz prowadzenie dyskursów, debat i polemik z szacunkiem dla rozmówcy.

To początek zmian. W podobny sposób prawdopodobnie będą tworzone podstawy programowe do wszystkich przedmiotów podczas zaplanowanej reformy edukacji. Jaskółka zmian, które wejdą do szkół w 2026 roku w ramach nowej podstawy programowej – tak o projekcie nowego przedmiotu powiedziała Katarzyna Lubnauer. Gruntowna reforma edukacji ma wejść w życie w 2026 r. w szkołach podstawowych, a w 2028 r. w szkołach ponadpodstawowych.

Projekt podstawy programowej edukacji obywatelskiej jest na etapie konsultacji społecznych. Rozporządzenie uwzględniające nowe podstawy ma zostać podpisane w grudniu 2024 r.

Źródła:

1. Roboczy projekt podstawy programowej przedmiotu edukacja obywatelska dla liceum ogólnokształcącego i technikum, https://ibe.edu.pl/images/publikacje/Projekt-pp-edukacja-obywatelska-liceum-i-technikum-4-9-2024.pdf (dostęp: 28.10.2024 r.).
2. Roboczy projekt podstawy programowej przedmiotu edukacja obywatelska dla szkoły branżowej I stopnia, https://ibe.edu.pl/images/publikacje/Projekt-pp-edukacja-obywatelska-szkola-branzowa-I-stopnia-4-9-2024.pdf (dostęp: 28.10.2024 r.).
3. Nagranie konferencji „Edukacja obywatelska w polskiej szkole”, https://www.youtube.com/live/nptN02Rel4I?si=vU0hDPJ9ltGFmait (dostęp: 28.10.2024 r.).