Rzecznik Praw Obywatelskich z aprobatą Ministerstwa Edukacji Narodowej zachęca do udziału
w akcji #zadaNIEdomowe. Od 2018 roku trwa kampania #zadajęzsensem, a od początku 2020 warszawskie szkoły pilotują program „Zadaję z głową”.

Praca domowa, a efekty nauki 

Dzięki swojemu doświadczeniu w pracy z uczniami oraz znajomości ich indywidualnych potrzeb edukacyjnych potrafią Państwo dobierać najlepsze metody wspomagające ich proces nauki. Od lat trwa dyskusja dotycząca konieczności zadawania prac domowych. Problem jest o tyle istotny, że zbyt duże nią obciążenie – duża liczba zadań z różnych przedmiotów, zadawana nierzadko z dnia na dzień
– powoduje, że uczniowie często nie mają czasu na odpoczynek. Bywa też tak, że tylko niewielka grupa poświęca czas na „odrobienie lekcji”, a wielu uczniów spisuje odpowiedzi przed zajęciami. Nie zawsze wynika to z chęci wygospodarowania czasu na regenerację – często jest to efekt nużących lub zbyt trudnych poleceń. Nauczyciele, uczniowie i rodzice są zgodni, że należy wprowadzić zmiany. Profesor Małgorzata Żytko podkreśla pozytywny wpływ własnej aktywności uczniów w procesie nauki. Łatwiej
i chętniej przyswajamy to, co nas żywo zainteresuje, wymaga od nas twórczego podejścia do problemu. Dlatego praca domowa powinna mieć dla ucznia sens, a nie być jedynie jego obciążeniem. Doktor Przemysław Sadura dodaje, że ważne jest, aby zadanie przeznaczone do wykonywania w domu nie musiało angażować całej rodziny – powinno być tak skonstruowane, aby uczeń poradził sobie z nim samodzielnie. (RPO).

 
Akcja #zadaNIEdomowe

Rzecznik Praw Obywatelskich zaproponował, aby wewnątrz szkoły uzgodnić zasady pracy w domu. Zasugerował, aby zrobić to wspólnie
– z udziałem dyrekcji, nauczycieli i rodziców. Dlatego wraz z edukacyjnymi organizacjami społecznymi ogłosił projekt #zadaNIEdomowe. Efektem prac jest opublikowany 6 grudnia 2019 roku poradnik. Dowiedzą się Państwo z niego, jak wspólnie opracować szkolne reguły dotyczące pracy domowej dostosowanej do możliwości uczniów danej szkoły. Z poradnika można korzystać przez stronę Obywatele dla Edukacji. Wiele polskich szkół przyłączyło się do akcji, a o inicjatywach można przeczytać na stronie Obywatele dla Edukacji w zakładce Dobre Praktyki. Debaty
 i sondaże potwierdziły, że zadania do rozwiązania w domu powinny wymagać kreatywności, a szkoły wspólnie wypracowały ważne wskazówki dotyczące prac domowych:

1. Unikać kumulacji zadań domowych, zwłaszcza z dnia na dzień.
2. Wydłużyć termin na opracowanie zadanych prac.
3. Unikać zadawania monotonnych zadań.
4. Unikać zadawania prac na weekendy.
5. Unikać zadawania prac bezcelowych.
6. Częściej wprowadzać dłuższe przerwy w zadawaniu prac domowych.
7. Wpajać uczniom, że niezależnie od pracy domowej warto samodzielnie poszukać zadań zgodnie ze swoimi zainteresowaniami.

 
MEN zgodził się z pomysłem RPO – w pracy domowej liczy się jakość, a nie ilość. Dlatego zlecił Ośrodkowi Rozwoju Edukacji przygotowanie broszury zawierającej:

• informacje o poprawnym wewnątrzszkolnym regulowaniu pracy w domu,
• przegląd badań polskich i międzynarodowych dotyczących prac domowych oraz wskazania dotyczące dobrej praktyki.

  
Zadaję z sensem i z głową 

Już w październiku 2018 roku na problem prac domowych zwrócili uwagę prowadzący EduGadki – Jacek Staniszewski oraz Marcin Zaród. Podjęli decyzję o oddolnej inicjatywie nauczycieli, którzy powinni wspierać swoich uczniów, a nie ich obciążać. Tak powstała kampania #zadajęzsensem. Skupia ona liczne grono zwolenników na profilu facebookowym. Jest to miejsce, w którym mogą podzielić się Państwo swoim doświadczeniem i zaczerpnąć inspiracji. Praktycznych porad na temat tego, jak powinna wyglądać praca domowa, dostarcza artykuł Jacka Staniszewskiego „Zadawać z sensem”. Potrzebę zmiany modelu zadawania prac domowych dostrzegła również przewodnicząca Komisji Edukacji w Radzie Warszawy Dorota Łoboda. Z tego powodu w warszawskich szkołach jest wdrażany pilotażowy program „Zadaję z głową”.
W wyniku programu  nauczyciele sporadycznie zadają pracę do wykonania w domu lub rezygnują z tego. Unikają także nużących zadań odtwórczych czy pamięciowych. Zamiast tego proponują zajęcia złożone, projektowe, wymagające samodzielności i planowania.

Źródło: RPO, Obywatele dla Edukacji, #zadajęzsensem, Dorota Łoboda