Monitorowanie liczby osób, które pozostają niepiśmienne, trwa od lat i opiera się na specjalnie przygotowanych metodach badawczych. Międzynarodowy Dzień Alfabetyzacji ustanowiony przez Kongres Ministrów Edukacji w Teheranie w 1965 r. jest symbolem pracy wielu osób i instytucji nad tym, aby nawet najbardziej zaniedbane rejony świata zyskały dostęp do podstawowej wiedzy i umiejętności.

Przywilej czy podstawa?

Chociaż dane statystyczne mogą w wielu aspektach być przekłamane przez zjawiska migracji, to jednak liczba osób nieumiejących czytać i pisać oficjalnie podawana przez UNESCO jest ogromna. Wliczają się w to również tak zwani analfabeci funkcjonalni, czyli osoby korzystające z edukacji, ale niepotrafiące w praktyce skorzystać z uzyskanej wiedzy. Brane pod uwagę są też niedobory w zakresie umiejętności matematycznych. Ponieważ nie opracowano jednolitych kryteriów oceny tych elementarnych kompetencji, wyniki badań i szacunków wahają się w zależności od metody badawczej. Niezależnie od tego UNESCO broni prawa każdego człowieka do swobodnego dostępu do edukacji przez całe życie. Zdaniem organizacji nie tylko sam dostęp, ale również jakość kształcenia to istotne czynniki, które przekładają się na poziom życia ludzi, eliminowanie ubóstwa i wzmacnianie działań pokojowych.
 

Uczenie się przez całe życie

Jak podają statystyki, pięćdziesiąt lat temu blisko jedna czwarta młodych dorosłych nie potrafiła czytać i pisać. Obecnie jest to mniej więcej 8% populacji, co stanowi progres w alfabetyzacji. Na tym jednak praca się nie kończy. Dla osiągania optymalnych efektów promuje się model uczenia się przez całe życie. W tym duchu również ogłoszono temat przewodni tegorocznego Międzynarodowego Dnia Alfabetyzacji. Rozważania na temat nauczania i uczenia się w czasach COVID-19 doskonale wpisują się w trend i mają stanowić punkt wyjścia do szukania rozwiązań na miarę czasów. Pandemia, która zaskoczyła wszystkich, obnażyła wiele wad dotychczasowych systemów, nie tylko edukacyjnych. Dlatego należy skoncentrować wysiłki wokół pracy w szczególnych warunkach. Potrzebne są również odpowiedzi na pytania dotyczące rzeczywistej dostępności edukacji dla wszystkich ludzi i zrównoważonego rozwoju. Tegoroczne święto jest okazją do zastanowienia się, jakie skuteczne rozwiązania można dzisiaj wdrażać i jakie środki są potrzebne, by osiągać zamierzone cele. Patrząc na całokształt, warto pamiętać, że podejmowane działania jak dotąd są źródłem systematycznego spadku liczby osób niepiśmiennych. Jednocześnie Międzynarodowy Dzień Alfabetyzacji jest również Dniem Dobrej Wiadomości. Ta wyjątkowa korelacja warta jest uwagi i podejmowania różnych aktywności promujących oba święta.
 

Więcej na temat Dnia Alfabetyzacji oraz specjalnej konferencji online mogą Państwo przeczytać na stronie UNESCO.
 

Źródło: UNESCO