Poziom wykształcenia i jego zakres w odniesieniu do poszczególnych typów szkół oraz rodzajów placówek – to najważniejsze kwestie określone w nowych kwalifikacjach nauczyciela. Oprócz tego brane pod uwagę będą także warunki uzyskiwania kwalifikacji do nauczania języków obcych, wykaz egzaminów, a także szkoły i szczególne przypadki, w których dopuszczane jest zatrudnienie nauczyciela nieposiadającego wyższego wykształcenia. W jakich więc przypadkach nauczyciel będzie musiał ukończyć pięcioletnie studia magisterskie lub studia I i II stopnia?

 

W tym miesiącu weszło w życie i już obowiązuje Rozporządzenie MEiN z dnia 14 września 2023 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli. Zmiany mają związek z nowelizacją standardów kształcenia nauczycieli oraz podstawy programowej.

Czy nauczyciele stracą swoje kwalifikacje? 

Nowe zasady nie dotyczą nauczycieli już zatrudnionych w szkole przed wejściem w życie rozporządzenia, a aktualne standardy nie pozbawiają dotychczasowych kwalifikacji. Wobec tych osób utrzymane są obowiązujące wcześniej wymagania kwalifikacyjne, to tzw. stary standard.

Zgodnie z § 37 wspomnianego rozporządzenia: nauczyciele zatrudnieni w dniu wejścia w życie rozporządzenia i posiadający kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela na podstawie przepisów dotychczasowych zachowują nabyte kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela.

Przepisy, które obowiązują od września tego roku, obejmują osoby, które rozpoczęły studia lub studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela zgodnie z nowym standardem kształcenia  po 3 sierpnia 2019 r.

Nowe standardy kształcenia obejmują:

  • pięcioletni cykl kształcenia prowadzony jako jednolite studia magisterskie lub studia pierwszego i drugiego stopnia prowadzone w tym samym zakresie merytorycznym.

  
Specjalne zasady dla wybranych grup nauczycieli

W rozporządzeniu znajduje się jeszcze więcej wyjątków od reguły pięcioletniego cyklu kształcenia.  Jak zaznaczyliśmy, nie dotyczy ona nauczycieli, którzy uzyskali swoje uprawnienia według starych standardów. Kogo jeszcze obejmują specjalne zasady?

Studia pięcioletnie lub łączone nie są wymagane w przypadku nauczycieli:

  • teoretycznych przedmiotów zawodowych – muszą oni posiadać przygotowanie pedagogiczne, ale legitymować się wykształceniem wyższym na poziomie studiów pierwszego stopnia;
  • praktycznej nauki zawodu – wymagane jest przygotowanie pedagogiczne uzyskane w formie kursu kwalifikacyjnego, a wymagane są: świadectwo dojrzałości, praktyka zawodowa lub dyplom mistrzowski i tytuł mistrza w zawodzie;
  • języków obcych – wymogiem jest nawet kurs kwalifikacyjny;
  • religii – jak dotychczas wystarczy tu porozumienie z władzami kościelnymi;
  • wychowania do życia w rodzinie – mogą je prowadzić nauczyciele przedmiotowi lub zajęć innych niż WDŻ; wymagane jest świadectwo dojrzałości i ukończenia kursu kwalifikacyjnego z WDŻ;
  • języka regionalnego – wymogiem są tu studia pierwszego stopnia.

 
Pełny tekst rozporządzenia znajduje się w Dzienniku Ustaw.

 

Źródło:

Nowe wymagania kwalifikacyjne wobec nauczycieli, https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/nowe-wymagania-kwalifikacyjne-wobec-nauczycieli (dostęp: 11.10.2023 r.).