Jesteśmy już na półmetku drugiego semestru, a to oznacza, że egzaminy państwowe zbliżają się wielkimi krokami. Już za niecały miesiąc maturzyści, a następnie ósmoklasiści przystąpią do egzaminów, których wyniki są wypadkową nie tylko rzetelnej pracy czy czasu poświęconego na przygotowania uczniów, lecz także umiejętności poradzenia sobie w sytuacji stresowej. Nabyte przez uczniów kompetencje są przez lata kształtowane zarówno na gruncie szkolnym, jak i rodzinnym. Jakiego wsparcia warto udzielić dziś, gdy rozpoczęło się już nerwowe odliczanie pozostałych dni?

Zanim będziemy życzyć uczniom połamania piór 

Nauczyciele są w pełni zaangażowani w proces przygotowań do egzaminów, ale czy możemy jeszcze zwołać posiłki – opiekunów i rodziców, którzy również odgrywają znaczącą rolę w procesie przygotowań? Warto jest uwrażliwić rodziców na pewne zachowania, tak by mogli adekwatnie pomóc swoim dzieciom.

Jak zaznacza Marcelina Wnęk – pedagożka i terapeutka – oczekiwania dotyczące zaangażowania opiekunów w proces edukacji są słuszne. W artykule opublikowanym na łamach magazynu „Głos Pedagogiczny” podkreśla, że współpraca ta nie może ograniczyć się jedynie do artykułowania wzajemnych oczekiwań, ale musi polegać na stworzeniu wspólnego frontu na polu walki o oczekiwane dobre wyniki w nauce, ale także o poczucie wartości, sprawczości i samodzielności młodego pokolenia.

Warto zatem wyjść od pytania – czego potrzebuje rodzic w przedegzaminacyjnym czasie?

Napięcie narastające w związku z egzaminami może wynikać z braku odpowiedniej wiedzy, co się przekłada na poczucie braku kontroli. Warto zatem – oprócz przekazania informacji o wymaganiach egzaminacyjnych – poinformować rodziców także o rodzaju działań, które rodzic może podjąć, by wspierać swoje dziecko w tym szczególnie nerwowym czasie. Bieżący kontakt, zdrowa komunikacja i możliwie dobre relacje. Jeśli dotychczas nie udało się ich zbudować, czas przed egzaminami będzie ostatnią szansą, by zjednoczyć się we wspólnej walce o sukcesy uczniów – podkreśla Marcelina Wnęk.

Warto jest:

• spisać podczas spotkania z rodzicami pewnego rodzaju kontrakt dotyczący działań koniecznych zarówno ze strony nauczyciela, jak i rodziców. W trakcie może się okazać, że wiele z tych działań będzie wspólnych, co z pewnością wzmocni chęci działania;
• jeśli konieczne jest zaangażowanie w kwestiach przedmiotowych, można podać rodzicowi nie tylko konkretne, przydatne źródła dodatkowych lub obowiązkowych ćwiczeń, lecz także terminy zajęć wyrównawczych;
• być może potrzebne jest, by rodzic podjął świadome zabiegi wychowawcze. Warto omówić z rodzicem zaobserwowane problemy – takie jak np. duża absencja, nieprzespane noce spędzone na grach komputerowych czy rozproszenie spowodowane przykładowo kłopotami sercowymi lub zaangażowaniem w subkulturalne przedsięwzięcia, równocześnie wskazując możliwe rozwiązania;
• podczas rozmowy z opiekunami dziecka można sięgnąć do dobrze znanej „metody kanapki”, podając trudną informację w otoczeniu pozytywnych wieści o samym uczniu i jego kompetencjach, zaangażowaniu i zaletach oraz gotowości wsparcia w procesie zmiany i przekonaniu o jej prawdopodobieństwie. Warto jest również polecić znane pozycje książkowe wspierające relacje, takie jak np. Jak mówić, aby dzieci nas słuchały? Jak słuchać, aby dzieci do nas mówiły? autorstwa Adel Faber i Elaine Mazlish lub Żyrafa i szakal w nas Justine Mos;
• na ostatniej prostej ważne jest to, by wzmacniać u młodzieży poczucie własnej wartości i sprawstwa, oddając im inicjatywę w planowaniu nauki i powtórek. Może to być spore wyzwanie dla rodziców, którzy mają tendencję do kontrolowania i decydowania o wszystkim. Na pewno trzeba dopilnować, aby czas przeznaczony na naukę był rozłożony równomiernie i uwzględniał odpoczynek, a także aktywność zgodną z naturalnym rytmem i predyspozycjami dziecka. Inaczej odpoczywa nadpobudliwy ruchowo chłopak, a inaczej – lubiąca czytać dziewczyna;
• największym wrogiem na egzaminie i tuż przed nim jest stres. Umiarkowany działa mobilizująco, ale gdy jego poziom jest wysoki – paraliżuje. Uczeń ma wtedy trudności z koncentracją, przypomnieniem sobie wiadomości, a nawet z logicznym myśleniem. Warto uwrażliwić rodziców na to, by nieświadomie nie podnosili u dzieci poziomu stresu, zmuszając uczniów do wielogodzinnych powtórek lub krytykując je nadmiernie, jeśli nie może czegoś zapamiętać lub zrozumieć (Jak możesz tego nie rozumieć?Przecież to takie proste!). Szczególnie demotywujące może być także wyśmiewanie się z niewiedzy: Co ty za głupoty wygadujesz? Wypominanie typu: Trzeba było wcześniej zabrać się do nauki! również może przynieść odwrotny efekt od zamierzonego. Błędem jest także bagatelizowanie emocji i obaw dziecka: Czego ty się boisz? Nie przesadzaj! czy obciążanie dziecka własnymi obawami: Boje się, co będzie, jak nie zaliczysz;
• przede wszystkim warto rozmawiać o samopoczuciu oraz o ewentualnych obawach, a następnie wspólnie zastanowić się, czego potrzebują dzieci. Dorośli mogą nie być świadomi tego, co naprawdę przeżywa młodzież, jak źle dzieci o sobie myślą i jak bardzo boją się porażki. Zresztą one same nie zawsze wiedzą, czego się obawiają i skąd  biorą się te obawy.
   

Polecamy lekturę artykułu Anny Kiełczewskiej dotyczącego emocji towarzyszących uczniom przed egzaminami, który jest dostępny TUTAJ na portalu epedagogika.pl.
 

Publikacje przygotowujące do egzaminów 

Zachęcamy do zapoznania się z naszymi publikacjami dla maturzystów i ósmoklasistów, dzięki którym uczniowie mogą powtarzać dokładnie to, co naprawdę będzie potrzebne na egzaminach. Przygotowane arkusze zawierają wyraźnie zaznaczone zadania wymagane na egzaminach państwowych w 2022 roku. Są one zgodne z wytycznymi Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

W arkuszach egzaminacyjnych znajdą Państwo wiele przykładowych, aktualnych zadań z języka polskiego, angielskiego i matematyki, dzięki którym przygotują Państwo swoich uczniów do tego, co faktycznie jest wymagane podczas tegorocznego egzaminu ósmoklasisty. Wszystkie zadania zostały opracowane zgodnie z najnowszymi wytycznymi Centralnej Komisji Egzaminacyjnej (CKE). Te publikacje to klucz do dobrze zdanego egzaminu! Więcej informacji znajdą Państwo w Księgarni internetowej Operon. Można także zajrzeć do środka publikacji przed jej zakupem.

Aby skutecznie wspierać uczniów w przygotowaniach do matury, opracowaliśmy zbiór publikacji pomocnych w nauce, takich jak vademecum systematyzujące wiedzę i podsumowujące materiał z danego przedmiotu, arkusze, testy i zadania maturalne. Wszystkie materiały są zgodne z najnowszymi wytycznymi Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Szczegółowe informacje są dostępne TUTAJ.

Źródła:

1. Marcelina Wnęk, Jak przygotować rodzica, by efektywnie i adekwatnie wspierał swoje dziecko przed egzaminem?, https://www.glospedagogiczny.pl/artykul/jak-przygotowac-rodzica-by-efektywnie-i-adekwatnie-wspieral-swoje-dziecko-przed-egzaminem (dostęp: 06.04.2022),
2. Anna Kiełczewska, Emocje przed egzaminem ósmoklasisty, https://epedagogika.pl/top-tematy/emocje-przed-egzaminem-osmoklasisty-3790.html (dostęp: 06.04.2022).
3. https://takzdam.pl/jak-sie-uczyc/jak-wesprzec-dziecko-w-przygotowaniu-do-egzaminu/ (dostęp: 06.04.2022).