Weryfikacja kompetencji najmłodszych uczniów po wielomiesięcznej nauce zdalnej
28/02/2022O dużym znaczeniu informacji zwrotnej w edukacji mówi się wiele. Stanowi ona sedno oceniania kształtującego (OK), które w literaturze jest opisywane jako podejście, które pomaga nauczycielowi nauczać, a uczniowi uczyć się. Zachęcamy Państwa do wykorzystania potencjału Ogólnopolskiego Sprawdzianu Kompetencji Trzecioklasisty (OSKT) i przygotowania wartościowej informacji zwrotnej wykorzystującej OK dla uczniów, opiekunów i nauczycieli klas czwartych.
Ocenianie kształtujące, które pomaga nauczycielowi nauczać, a uczniowi uczyć się
Uznaje się, że termin ocenianie kształtujące (ang. formative assesment) wprowadził do edukacji w latach 70. XX w. Benjamin Samuel Bloom.Badacz jako główną funkcję oceniania kształtującego wskazał informację zwrotną, która ma pomóc uczniowi uczyć się, a nauczycielowi – dawać wskazówki dotyczące doskonalenia procesu nauczania. Z kolei naukowcy Paul Black oraz Dylan William w swojej publikacji „Inside the Black Box” analizują wyniki badań naukowych i podkreślają wzrost osiągnięć ucznia przy stosowaniu oceniania kształtującego. Kolejne naukowe argumenty na rzecz stosowania oceniania kształtującego zawarł w opublikowanej w 2009 roku analizie prof. John Hattie z Auckland University z Nowej Zelandii, który, podsumowując wyniki licznych badań edukacyjnych, stwierdził że wpływ informacji zwrotnej przekazywanej uczniowi jest silniejszy niż inne możliwe do zastosowania sposoby oddziaływania nauczyciela na ucznia.
Ocena, która jest OK
Najmłodsi uczniowie znów mają szansę uczyć się w szkolnych murach z towarzyszącymi im nauczycielami. Niemniej jednak niepokój zarówno pedagogów, jak i opiekunów, związany ze skutkami wielomiesięcznej nauki zdalnej, nie maleje. Edukacja wczesnoszkolna to wyjątkowy etap nauczania – czas, w którym uczeń poznaje otaczający go świat i kształtuje podstawowe umiejętności. W tym procesie weryfikacja kompetencji i ich podsumowanie opierają się głównie na codziennej pracy z dziećmi i bacznej obserwacji ich postępów. Obecne klasy trzecie mają za sobą wielomiesięczny okres nauki zdalnej, która wpłynęła na jakość i częstotliwość bezpośredniego kontaktu nauczyciela z podopiecznymi. Te czynniki mogą utrudnić ocenienie, w jakim stopniu uczeń opanował wszystkie kluczowe dla tego etapu kompetencje: słuchanie, czytanie, pisanie, praktyczne umiejętności matematyczne czy rozumienie zjawisk przyrodniczych.
W tak nietypowych okolicznościach wielu z Państwa ma obawy, czy dzieci na pewno zdobyły odpowiednie umiejętności, by przejść do kolejnego etapu edukacji – klasy czwartej. Pomocą w ewaluacji może być Ogólnopolski Sprawdzian Kompetencji Trzecioklasisty (OSKT), który pozwala podsumować pierwszy etap edukacji w kontekście kluczowych kompetencji. Oferuje szczegółową informację zwrotną skierowaną do uczniów i nauczycieli, wskazując nie tylko mocne strony, lecz także obszary wymagające poprawy. Pogłębiona ocena kształtująca wraz ze wskazówkami, jak dalej pracować z dziećmi mogą pozytywnie wpłynąć na dalszą edukację.
OSKT to wyjątkowy sprawdzian zewnętrzny składający się z trzech części: polonistycznej, matematycznej i przyrodniczej. W jego trakcie są badane kluczowe umiejętności trzecioklasistów, takie jak: czytanie i słuchanie ze zrozumieniem, liczenie i sprawność rachunkowa, praktyczne umiejętności rozwiązywania zadań matematycznych czy rozumienie podstawowych pojęć przyrodniczych. Sprawdzian odbywa się w przyjaznych dla dzieci warunkach w towarzystwie Bratka ‒ postaci, która pomaga uczniom poradzić sobie z nowymi dla nich emocjami i tłumaczy, że każdy ma talenty ‒ sztuką jest tylko znalezienie swoich mocnych stron. Uczestnictwo w sprawdzianie ma na celu diagnozę obszarów, które dzieci opanowały bardzo dobrze, oraz tych wymagających dalszej pracy.
Ogólnopolski Sprawdzian Kompetencji Trzecioklasisty z Operonem to nie tylko arkusze z zadaniami dla uczniów. To przede wszystkim bogata informacja zwrotna, jaką otrzymują uczniowie i nauczyciele. Każdemu uczniowi nauczyciel przekazuje list, który zawiera informacje o mocnych stronach i obszarach do poprawy oraz wskazówki do dalszej pracy. Sprawdzian daje szeroki obraz umiejętności uczniów, a także ich potrzeb rozwojowych. List może posłużyć nie tylko pedagogom w klasie trzeciej w przygotowaniu oceny opisowej, lecz także stanowić materiał otwierający dla nauczycieli wyższych poziomów. Informacja zwrotna ma formę przemyślanej i ustrukturyzowanej wiadomości dla ucznia i rodzica. Zwróćmy uwagę na to, że pisemna forma informacji zwrotnej ma niebagatelne znaczenie dla nauczycieli wyższych etapów edukacji. Po przyjęciu pod swoje skrzydła dzieci kończących edukację wczesnoszkolną nauczyciele mogą wykorzystać pisemną informację zwrotną do planowania dalszej pracy z uczniami – zarówno na poziomie indywidualnym, jak i klasowym.
OSKT to pomoc w podsumowaniu kompetencji trzecioklasistów
Ogólnopolski Sprawdzian Kompetencji Trzecioklasisty z Operonem odbędzie się 12 maja 2022 r. Zapisy do Sprawdzianu już trwają. Więcej informacji oraz formularz zgłoszeniowy znajdą Państwo na stronie egzaminy.operon.pl.
Wszyscy uczniowie zapisani na sprawdzian otrzymają papierowe arkusze. Jeśli uczniowie nie będą mogli napisać sprawdzianu w szkole, można go przeprowadzić zdalnie w tym samym czasie lub w innym terminie wyznaczonym przez nauczyciela. Nauczyciel w drodze wyjątku może przekazać rodzicom papierowe arkusze lub pliki PDF.
Źródło:
Izabela Nadolnik, Ocenianie kształtujące w edukacji wczesnoszkolnej. Próba odpowiedzi na oczekiwania rzeczywistości XXI wieku, „Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce”, 10(36/2), 43–56.