W dniach 4-11 października Komitet Noblowski ogłasza nazwiska tegorocznych laureatów Nagrody Nobla. To niezwykle ważny czas dla świata nauki, ale nie tylko. Ogłaszanie nazwisk laureatów każdego roku budzi ogromne emocje. To czas, kiedy - w oczekiwaniu na werdykt Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk - Sztokholm staje się światową stolicą nauki.

Nagroda Nobla to jedno z najbardziej prestiżowych wyróżnień, które jest przyznawane za wybitne osiągnięcia naukowe, literackie lub zasługi dla społeczeństw i ludzkości. Zostało ustanowione ostatnią wolą fundatora, szwedzkiego przemysłowca i wynalazcy dynamitu, Alfreda Nobla. Nagrody po raz pierwszy wręczono w 1901 roku. Nagroda Nobla to złoty medal, kaligrafowany dyplom, a także 10 mln koron (980 tys. euro). Dziś poznamy nazwisko lub nazwiska ostatniego laureata – w dziedzinie ekonomii.
 

Nagroda Nobla 2021

Alfred Nobel w swoim testamencie zapisał cały majątek na potrzeby fundacji, która miała po jego śmierci honorować dokonania w pięciu dziedzinach: chemii, fizyce, fizjologii lub medycynie, literaturze oraz działaniach na rzecz pokoju. Od roku 1968 Bank Szwedzki przyznaje nagrodę im. Alfreda Nobla również w dziedzinie ekonomii. Uzgodniono wówczas, że Nagroda Nobla nie będzie poszerzana o kolejne dziedziny. Od poniedziałku 4 października tego roku były ogłaszane nazwiska kolejnych laureatów.

Tegoroczni laureaci:

• w dziedzinie fizjologia lub medycyna: David Julius oraz Ardem Patapoutian. Komitet Noblowski nagrodził ich za odkrycie receptorów komórkowych odpowiedzialnych za odczuwanie dotyku, ciepła i zimna.
• w dziedzinie fizyki: Syukuro Manabe, Klaus Hasselmann oraz Gorgio Parisi. Syukuro Manabe oraz Klaus Hasselmann zostali uhonorowani za badania nad modelami klimatycznymi i ociepleniem klimatu. Natomiast Giorgio Parisi nagrodzony został za badania nad fluktuacjami i zaburzeniami w złożonych układach fizycznych.
• w dziedzinie chemii: Benjamin List i David W.C. MacMillan. Komitet Noblowski nagrodził opracowanie „asymetrycznej syntezy organokatalitycznej”.
• w dziedzinie literatury: Abdulrazaka Gurnaha, powieściopisarza pochodzącego z Zanzibaru, doceniono za bezkompromisową i współczującą analizę skutków kolonializmu i losu uchodźcy w przepaści między kulturami i kontynentami.
• Pokojowa Nagroda Nobla: Maria Ressie i Dmitrij Muratovow zostali uhonorowani za ich „wysiłki na rzecz ochrony wolności słowa, która jest warunkiem wstępnym demokracji i trwałego pokoju”.
• w dziedzinie nauk ekonomicznych laureata poznamy już dziś – 11 października.

 
Wręczenie Nagród Nobla odbywa się corocznie 10 grudnia, w rocznicę śmierci Alfreda Nobla. Więcej na temat tegorocznych Noblistów przeczytają Państwo w naszych kolejnych artykułach. Dziś po raz ostatni będzie można obejrzeć relację z ogłoszenia tegorocznych laureatów Nagrody Nobla, a także posłuchać dyskusji dotyczącej werdyktów oraz komentarzy ekspertów z Uniwersytetu Warszawskiego i Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Wydarzenia są organizowane w ramach kolejnej edycji Tygodnia Noblowskiego, organizowanego przez Centrum Współpracy i Dialogu UW. Transmisje będą dostępne na kanale CWiD na portalu YouTube.

Źródła:

1. https://www.nobelprize.org/  (dostęp: 08.10.2021).
2. https://cwid.uw.edu.pl/projekt/tydzien-noblowski/ (dostęp: 08.10.2021).