Pochopne definiowanie kondycji psychicznej uczniów i uczennic czy bagatelizowanie objawów obniżonego nastroju mogą przyczyniać się do utrwalania szkodliwych stereotypów dotyczących młodzieży. Mogą też stać się powodami, przez które nie otrzymają pomocy na czas.

 

Trudny wiek

smutny nastolatek w kapturze

W obiegowej opinii szczególnie okres nastoletni jest nazywany trudnym wiekiem, ponieważ problemy komunikacyjno-emocjonalne między młodzieżą a osobami dorosłymi są w tym czasie szczególnie duże. Nierzadko też stereotypowo określa się nastroje czy zachowania dzieci i młodzieży, nie poddając ich głębszej analizie. Buntownicza natura czy trudny charakter to częste cechy przypisywane młodym osobom. Z drugiej strony problemy i zmagania uczniów i uczennic są wielokrotnie deprecjonowane. Młode osoby odczytują tego typu komunikaty dorosłych jako lekceważące czy niewspierające. Specjaliści alarmują, że z powodu takich postaw dorosłych wielu młodych ludzi zbyt późno trafia do odpowiednich miejsc czy osób, które mogą udzielić pomocy.

Pod płaszczykiem trudnych zachowań potrafi kamuflować się nie tylko zwykły zły humor, ale podstępna i trudna w leczeniu depresja. Naturalne problemy z samodiagnozą uczniów i ich brak umiejętności dokonania odpowiedniej autoewaluacji są dodatkowymi czynnikami wskazującymi na konieczność uwrażliwienia osób dorosłych na potrzeby ich wychowanków. Czasami kamuflowanie poważnego stanu zdrowia psychicznego pochłania wiele energii młodej osoby i fałszuje jej obraz w środowisku. Zadaniem dorosłych jest obserwacja i zwracanie uwagi na niepokojące symptomy złego funkcjonowania dziecka.
 

Zapobiec krzywdzie

Rosnące statystyki dotyczące udanych prób samobójczych wśród młodych osób powinny zaalarmować wszystkich. Nie zawsze otoczenie potrafi w porę odkryć pojawianie się u dziecka myśli rezygnacyjnych. Często sygnały problemów z psychiką nie są oczywiste i łatwe do odczytania. Zwraca się uwagę na smutek, płaczliwość, brak ogólnej chęci do życia. Mniej oczywiste dla depresji wydają się zachowania agresywne, ucieczka w używki czy nasilenie postaw buntowniczych. Wszystko to powinno niepokoić opiekunów. Dziecko czy nastolatek w kryzysie psychicznym może zachowywać się niestereotypowo. Te nietypowe zachowania mogą być wołaniem o wsparcie i sygnałem, że dziecko zaufało nam na tyle, aby odsłonić ten wrażliwy dla siebie obszar.

Duże wyczucie i emocjonalna dojrzałość, która będzie wzmacniała szczere relacje w tej trudnej sytuacji, to warunki bardzo istotne w perspektywie powodzenia misji wsparcia dziecka. Jak formułować komunikaty do nastolatka o obniżonym nastroju, jak pokazać mu, że jest wspierany i dostrzegany, jak w końcu skutecznie pomagać opowiada w wywiadzie prasowym Małgorzata Sukhareva, psycholożka i pedagożka doświadczona w temacie pracy w obszarze suicydologii. Podczas jesieni, postrzeganej jako zapalnik dla obniżonego nastroju, polecamy ten temat szczególnej uwadze.

 

Źródło:

Julia Wollner, Depresja nastolatków – zamiast radzić, słuchajmy, Zwierciadło, https://zwierciadlo.pl/psychologia/529532,1,depresja-nastolatkow--zamiast-radzic-sluchajmy.read?page_y=4580.7998046875 (dostęp: 28.09.2022).