Ciekawość to pierwszy stopień do… dobrej nauki. Dowodzą tego badania naukowe. Jedne pokazują, że poznawanie nowych, nieznanych informacji uaktywnia obszary mózgu odpowiedzialne za doznanie przyjemności. Natomiast inne wskazują, że lepiej zapamiętujemy interesujące nas fakty. A jeszcze inne podkreślają rolę zdziwienia w rozbudzaniu ciekawości.

„Zdziwienie, zaskoczenie to początek zrozumienia” – mówił José Ortega y Gasset. To przeczucie dwudziestowiecznego filozofa i eseisty z Hiszpanii zdają się potwierdzać badania przeprowadzone niedawno przez duet polskich naukowców. Doktor Michał Parzuchowski oraz doktor Aleksandra Szymkow-Sudziarska ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej wykazali, że osoby zdziwione lepiej zapamiętywały informacje. Mało tego – już samo przybranie zdziwionego wyrazu twarzy poprawiało pamięć.

Podobne rezultaty uzyskał doktor Mathias Gruber z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davis (USA). Wyniki jego badania opublikowane przed rokiem w czasopiśmie „Neuron” zawierają trzy główne wnioski. Po pierwsze, im bardziej jesteśmy ciekawi danej informacji, tym łatwiej ją zapamiętujemy. Po drugie, stan zaintrygowania uaktywnia w naszych mózgach ośrodki odpowiedzialne za odczuwanie przyjemności. Wreszcie po trzecie, badanie pokazało także, że kiedy proces uczenia się jest motywowany przez ciekawość, wyraźnie uaktywnia się hipokamp – część mózgu odpowiedzialna za „przenoszenie” informacji z pamięci krótkotrwałej do pamięci długotrwałej.

Ciekawe badania przeprowadził także niedawno międzynarodowy zespół badawczy pod kierunkiem doktor Min Jeong Kang. W wieloetapowym eksperymencie naukowcy wykazali, że uzyskanie odpowiedzi na interesujące nas pytania powodowało u uczestników uaktywnienie tzw. ośrodku nagrody, a w konsekwencji odczucie przyjemności. Po upływie 10 dni uczestnicy zostali odpytani ponownie. Ci, którzy byli bardziej zaintrygowani, pamiętali więcej. Co więcej naukowcy zaobserwowali, że inne części mózgu aktywują się w przypadku udzielenia odpowiedzi trafnej niż w przypadku błędnej. Jednakże – co zauważyli badacze – popełnienie błędu sprawiało, że u uczestników wzrastała poprawność zapamiętywania dobrej odpowiedzi.