Wolni od schematów
12/07/2021Czas letnich urlopów w szkołach to dobry okres, aby zatrzymać się na chwilę i zwolnić tempo życia. To też dobry czas na rozwijanie kreatywności i myślenia poza schematami, niczym światowej sławy naukowcy.
Bywa tak, że praca naukowców kojarzy się z latami przeprowadzania żmudnych badań. Osiągnięcia polskich specjalistów w różnych dziedzinach udowadniają, że kreatywność i twórcze myślenie to podstawa działania.
Więcej niż się wydaje
Nie bez powodu pośród kompetencji kluczowych, które należy budować u młodzieży, wymienia się między innymi: analityczne myślenie, krytykę źródła, selekcję, syntezę i wartościowanie informacji. Mogłoby się wydawać, że to już dobry start dla młodego naukowca, jednak warto wspomnieć o bardzo ważnej cesze, która będzie wspierać wszystkie kształcone kompetencje. Kreatywność w zakresie rozwiązywania problemów, lecz także twórcze myślenie, abstrahowanie, wnioskowanie, szukanie dróg to pożądane cechy absolwenta szkoły. Przyglądając się przekrojowo historii polskiej myśli naukowej, trudno oprzeć się wrażeniu, że właśnie te kompetencje stanowiły o sukcesie każdego z wielkich Polaków. Uwarunkowania historyczne utrudniają dostrzeżenie tej mnogości polskich nazwisk w świecie światowej nauki, jednak jest ich znacznie więcej, niż się wydaje. To właśnie polscy naukowcy spowodowali, że szybciej mogła zakończyć się II wojna światowa (złamanie Enigmy), przyczynili się do rozwoju przemysłu elektronicznego, chemicznego czy lotniczego. Mało znane fragmenty historii pokazują, że słynni Polacy to nie tylko Szymborska i Wałęsa.
Powód do dumy
Jak podkreśla Prezes Instytutu Pamięci Narodowej Jarosław Szarek na łamach znanego Państwu periodyku „Wszystko Co Najważniejsze” wiele lat niestabilności granic i zawirowań politycznych spowodowało, że najbardziej twórcze i pracowite osoby były zmuszone realizować swoje pasje i plany poza Polską. Zmieniająca się rzeczywistość i ustroje polityczne nie dawały przez długi czas gwarancji swobodnej pracy. Jednocześnie niski poziom kształcenia w kraju pod okupacją czy zaborami oraz komunistyczna zapora sprawiły, że wiedza o kreatywnej polskiej myśli w świecie nie przebijała się tak łatwo. Steinhausowski instytut matematyczny w polskim wówczas Lwowie obrastał przez lata w legendy. Nawet w tak odległych krajach jak Peru, Chile czy Ekwador działało wielu naukowców słynących z pomysłowości. Przyglądając się bliższym rejonom, wystarczy zwrócić baczniejszą uwagę na twórcę teorii heliocentrycznej. Kopernik, słynny astronom, jako renesansowy humanista wywarł ogromny wpływ chociażby na światową filozofię, odbierając prawo do autorytarnych rządów panującej dotąd niepodzielnie myśli chrześcijańskiej. Czy dlatego tak kaja się przed Bogiem na słynnym obrazie Matejki? Marcin Jakubowski, badacz syntezy termojądrowej w Instytucie Fizyki Maxa Plancka w Greifswaldzie, swoje zdanie na ten temat prezentuje obok kolegi po piórze, Jarosława Szarka. Zachęcamy do zgłębienia tematyki związanej z kreatywną myślą naukową Polaków w kraju i na świecie.
Źródła:
- Marcin Jakubowski, Polscy naukowcy – kreatywni, zaangażowani, myślący poza schematami, WszystkoCoNajwazniejsze.pl, https://wszystkoconajwazniejsze.pl/marcin-jakubowski-kreatywni-zaangazowani-myslacy-poza-schematami/ (dostęp: 07.07.2021).
- Jarosław Szarek, Polscy innowatorzy zmienili świat, WszystkoCoNajwazniejsze.pl, https://wszystkoconajwazniejsze.pl/jaroslaw-szarek-polscy-innowatorzy-zmienili-swiat/ (dostęp: 07.07.2021).